نکته ای باید به آن توجه داشت این است که جرم تهدید نسبت به آینده است؛ نه گذشته؛ و اینکه در تهدید، فاعل برخلاف میل باطنی خود دست به اقدام عمل مجرمانه می زند اما اراده هیچ گاه از او سلب نشده است. این در حالی است که گاهی اوقات، علاوه بر اینکه تهدیدشونده راضی به انجام فعل مورد نظر تهدیدکننده نیست، از او سلب اراده نیز می شود که در این صورت هیچ مسئولیتی متوجه فاعل و مباشر جرم نخواهد بود و مسئول، اجبارکننده خواهد بود. برخلاف تهدید مورد بحث که تهدیدکننده به عنوان معاون جرم و تهدیدشونده به عنوان مباشر و فاعل مورد تعقیب خواهد بود. بسیاری از افراد فکر می کنند که می توانند چت های خصوصی خود با دیگران را در فضای مجازی منتشر کنند اما قانون مجازات اسلامی در ماده ۷۴۵ و در ماده ۱۶ قانون جرایم رایانه ای افشای اسرار خصوصی دیگران را جرم دانسته است. در این مطلب از مجله دلتا به موضوع مجازات پخش چت خصوصی می پردازیم.
جرم انتشار اسکرین شات در قانون ایران
برای اینکه عملی جرم باشد باید در قانون برای آن مجازات تعیین شده باشد باتوجه به اینکه در مواد 16 و 17 قانون جرایم رایانه ای وماده 669 برای انتشار اسکرین شات مجازات تعیین شده است بنابراین انجام چنین عملی جرم می باشد. براساس ماده 16 قانون جرایم رایانه ای:هرکس به وسیله سامانه های رایانه ای یا مخابراتی، فیلم یا صوت یا تصویر دیگری را تغییر دهد یا تحریف کند و آن را منتشر یا با علم به تغییر یا تحریف منتشر کند، به نحوی که عرفا موجب هتک حیثیت او شود، به حبس از نود و یک روز تا دو سال یا جزای نقدی از پنج میلیون تا چهل میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.
ماده 16 انتشار اسکرین شات بدون تغییر و تحریف را پوشش نمی دهد به همین دلیل برای انتشار اسکرین شات صرف از ماده 17 مدد می جوییم.
براساس ماده 17 قانون جرایم رایانه ای:هر کس به وسیله سامانه های رایانه ای یا مخابراتی صوت یا تصویر یا فیلم خصوصی یا خانوادگی یا اسرار دیگری را بدون رضایت او جز در موارد قانونی منتشر کند یا دسترس دیگران قرار دهد، به نحوی که منجر به ضرر یا عرفاً موجب هتک حیثیت او شود، به حبس از نود و یک روز تا دو سال یا جزای نقدی از پنج میلیون ریال تا چهل میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.
طبق ماده 669 قانون مجازات اسلامی هر گاه کسی دیگری را به هر نحو تهدید به قتل یا ضرر های نفسی یا شرفی یا مالی و یا افشای سری نسبت به خود یا بستگان او نماید به مجازات شلاق تا 74 ضربه و زندان از دو ماهه تا دو سال محکوم خواهد شد .
همچنین براساس بند 8 ماده واحده احترام به آزادی های مشروع و حفظ حقوق شهروندی، قانونگذار به توضیح عبارت افشای اسرار پرداخته و آن را شامل افشای مضمون نامه ها و نوشته ها و عکس های فامیلی و فیلم های خانوادگی دانسته است.بنابراین چت های خصوصی جزء اسرار افراد به شمار آمده و انتشار یا به عبارتی پخش آن بدون رضایت فرد، زمانی که منتهی به آسیب دیدن حیثیت و آبروی اشخاص شود مجازات درپی دارد.
مجازات انتشار چت خصوصی
به موجب ماده ۷۴۵ قانون مجازات اسلامی (ماده ۱۷ قانون جرایم رایانه ای) درصورتی که شخصی تصویر، چت و اسرار دیگری را بدون رضایت فرد در فضای مجازی منتشر کند یا در دسترس دیگری قرار دهد به حبس از نود و یک روز تا دو سال یا جزای نقدی از پنج میلیون ریال تا چهل میلیون (۴۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد. عبارت افشای اسرار دیگری که به صورت عام در ماده ۱۷ قانون جرایم رایانه ای به کار رفته است چه مواردی را شامل می شود؟ بر طبق قسمت اخیر بند ۸ ماده واحده احترام به آزادی های مشروع و حفظ حقوق شهروندی، قانون گذار به توضیح عبارت افشای اسرار پرداخته است. این قانون افشای اسرار را شامل افشا کردن مضمون نامه ها، نوشته ها، عکس های فامیلی و فیلم های خانوادگی دانسته است. بنابراین چت های خصوصی افراد جزو اسرار خصوصی فرد به حساب می آیند. بنابراین پخش کردن آن ها بدون کسب رضایت از صاحب آن، زمانی که ضرری به حیثیت و آبروی شخص بزند مجازاتی شدید دارد.
مجازات تهدید به انتشار چت خصوصی افراد
اگر شخصی چت های خصوصی فردی را منتشر نکند و فقط فرد را تهدید به پخش آن ها کند، آیا قانون گذار برای فرد تهدیدکننده نیز مجازات وضع کرده است؟ پاسخ به موجب ماده ۶۶۹ قانون مجازات اسلامی مثبت است. طبق این قانون اگر ثابت شود شخصی، دیگری را تهدید به انتشار چت های خصوصی وی کند که در اختیارش است، این شخص نیز به مجازات تا ۷۴ ضربه شلاق یا زندان از دو ماه محکوم می شود.
آیا هر تهدیدی جرم و مستوجب مجازات است؟
پاسخ این پرسش، قطعا منفی بوده و هر تهدیدی مجرمانه نیست. چنانکه اگر شخصی دیگری را تهدید کند که اگر به مزاحمت های خود ادامه دهد، ضمن ارائه مدارک و صداهای ضبط شده اش به مراجع قضایی از وی شکایت خواهد کرد یا متهمی که با اقدامات مرجع انتظامی یا قضایی، احساس کند که حقوقش در معرض تضییع است و به همین دلیل بگوید که به مراجع ذی ربط شکایت خواهد کرد، چنین امری تهدید کیفری و مستوجب مجازات نیست. تهدید به اضرار مالی نیز چه نسبت به خود شخص باشد و چه بستگان وی، تحت شمول ماده ۶۶۹ بخش تعزیرات قانون مجازات اسلامی قرار می گیرد؛ در این صورت نیز تهدیدکننده قابل مجازات با این ماده است؛ حال فرقی نمی کند که وجه یا مال یا چیزی مطالبه کرده باشد یا خیر.

چک بلامحل چیست؟ و مجازات آن چیست؟









































