به گزارش سایت خبری ساعد نیوز، به حرف آمدن کودک سیر صعودی دارد و دانستن آن برای هر والدینی الزامی است. چرا که از این طریق می توانند به طبیعی بودن و یا طبیعی نبودن فرآیند رشد در کودک خود پی ببرند. در ادامه به شرح این روند طبیعی می پردازیم:
یک تا شش ماهگی: در این سن نوزاد قادر است صداهای خود خواسته ای را تولید کند مثل غان و غون.
شش تا دوازده ماهگی: در این سن کودک باید بتواند کلماتی مانند «بابا»، «دد»، «ماما» را تکرار کند.
ده تا هجده ماهگی: در این سن نوزاد می تواند حدود پنجاه کلمه را بیان کند، در حالی که قادر به فهم صد و پنجاه کلمه نیز باشد.
هجده ماهگی به بعد: در این سن کودک باید بتواند بین سه تا پنج کلمه ارتباط برقرار کند و جمله بسازد؛ مثلا «بابا رفت». البته در این سن چون دایره لغاتش محدود است تلگرافی حرف می زند و در نهایت حرف های کودک تا چهار سالگی به طور کامل فهمیده می شود.
کودکان با هم متفاوت اند و از نظر زمان بندی رشد و کسب مهارت های مختلف، متفاوت با یکدیگر عمل می کنند. ممکن است کودکی خیلی زود و قبل از چهار دست و پا رفتن شروع به راه رفتن کند یا کودکی دایره لغات گسترده ای داشته باشد. پس نمی توان کودکان را با یکدیگر مقایسه کرد یا تاریخ دقیقی برای حرف زدن و کسب سایر مهارت ها و توانایی های کودکان در نظر داشت. ولی نشانه هایی کلی وجود دارد که نشان می دهد احتمالا کودک دیر به حرف افتاده است. دیر به حرف افتادن کودک را می توان با در نظر گرفتن نشانه هایی تشخیص داد. در ادامه، به چند علامت دیر به حرف افتادن کودک اشاره می شود.
۱. توجه نکردن به محیط اطراف
ارتباطات اجتماعی کودک با دیگران، پایه و اساس مهارت های کلامی و حرف زدن را در او ایجاد می کند. ارتباط برقرار کردن با دیگران می تواند باعث یادگیری کلام و شیوه استفاده از آن شود. اما اگر کودکتان به موسیقی توجه نمی کند، به صداهای اطراف واکنش نشان نمی دهد و در برقراری ارتباط با دیگران و نشان دادن واکنش به آنها ضعیف و خنثی عمل می کند، احتمالا حرف زدن او کمی به تعویق افتاده است.
۲. غان و غون نکردن
کودکان در ۴ تا ۶ ماهگی تمایل به ایجاد آواهایی بی معنی از خود دارند. هر چه به ۶ ماهگی نزدیک تر می شوند، این صداها از حالت بی معنی به معنی دار نزدیک تر می شود و می توان حروف بی صدا را هم در میان آواهایی که از دهان خارج می کنند شنید. اگر می بینید کودکتان در ایجاد چنین اصواتی مشکل دارد، باید حواستان را جمع کنید و به این شک کنید که شاید نشانه ای از دیر به حرف افتادن کودک در کار است.
۳. واکنش نشان ندادن به نام خود
کودک در ۶ تا ۹ ماهگی، با شنیدن اسمش، واکنش نشان می دهد. برای مثال، وقتی مشغول به کاری است و شما او را صدا می زنید، باید متوقف شود و به سمتتان برگردد. علاوه بر این، کودکان طبیعی و سالم نسبت به صداهایی که شما از دهان خارج می کنید واکنش نشان می دهند و حتی تلاش می کنند آن ها را تقلید کنند. هر چه بیشتر با فرزند خود صحبت کنید به تقویت مهارت های زبانی در او کمک بیشتری می کنید. پس اگر کودکتان، در سنینی که گفته شد، واکنشی ندارند، باید به توانایی او در به حرف افتادن کمی شک کنید.
۴. نگفتن کلمات ساده
وقتی کودک به ۱۲ ماهگی می رسد، معمولا توانایی گفتن واژه های ساده ای مانند: بابا، دادا، دَدَ و ماما را دارد. بهتر است در این سنین برای کودک کتاب بخوانید و به توسعه و رشد دایره لغات او کمک کنید. علاوه بر کتاب خواندن، با تعریف کردن کارهای عادی و روزمره برای کودک هم می توانید مهارت شنیدن و حرف زدن را در او تقویت کنید. اگر احیانا کودک تا ۱۲ ماهگی نتوانست واژه های ساده ای که گفته شد به زبان بیاورد، بهتر است تاخیر کلامی او بررسی شود.
۵. عدم استفاده از زبان بدن
کودک ۱۲ ماهه، ضمن اینکه شروع به گفتن برخی کلمات می کند، ژست های خاصی مانند تکان دادن سر به نشانه تایید و تکذیب را هم انجام می دهد. استفاده از زبان بدن به تقویت مهارت های ارتباطی کودک کمک می کند. پس بهتر است در این سنین با او بیشتر تمرین کنید. برای مثال، بای بای کردن یا دست دادن می تواند تمرین های خوبی باشد. اما اگر کودکی قادر به استفاده از زبان بدن در برقراری ارتباط با دیگران نباشد، بهتر است به وضعیت صحبت کردن او بیشتر رسیدگی کنید.
۶. ناتوانی در پاسخ گویی به درخواست ها
در بازه ۱۲ تا ۱۸ ماهگی، کودک باید به مفاهیم ساده ای مانند خداحافظی کردن و «نه» گفتن تسلط پیدا کرده باشد. در این سن، واکنش نشان دادن به خواسته هایی مانند اشاره کردن به اعضای مختلف بدن مهم است. اگر کودکی نتواند خواسته های ساده ای مانند بلند کردن دست، نشان دادن پا یا بای بای کردن را انجام دهد، احتمال دارد تاخیر در کلام در کار باشد.
۷. گسترش نیافتن دایره لغات
دایره لغات کودک از ۱۸ ماهگی به بعد ناگهان رشد زیادی می کند. کودک ۲ ساله می تواند حدود ۵۰ کلمه را ادا کند. کودک ۲ ساله معمولا عبارات کوتاه دوکلمه ای می سازد. برای مثال می گوید: «ماما رفت» یا «سگ بزرگه». وقتی با او صحبت می کنید، باید از واژه های متنوع و مختلف بهره ببرید تا امکان توسعه لغاتی که می داند بیشتر شود. برای مثال، به جای اینکه به او بگویید: «این توپ مال توئه؟» بگویید: «این توپ کوچیک قرمز مال توئه.» یکی از نشانه های نیاز به تمرین بیشتر این است که کودک دایره لغات کوچکی دارد. سعی کنید با کودک حرف بزنید و در صحبت هایتان از توصیف های مختلف بهره ببرید. هر چه عبارت های توصیفی بیشتری در کلامتان به کار ببرید، به توسعه واژه هایی که کودک یاد می گیرد و استفاده می کند کمک بیشتری خواهید کرد.
۸. ابراز نکردن احساسات
در ۲ سالگی، کودک باید بتواند نیازهای فوری خود را در قالب کلمات بیان کند. اگر کودکی صحبت می کند ولی در ابراز احساسات کمی عقب است، باید به این موضوع رسیدگی کنید. کودک در ۲ سالگی میل زیادی به حرف زدن پیدا می کند و شاهد بلبل زبانی های او خواهید بود. باید با او صحبت کنید، برایش کتاب بخوانید و به شکوفایی و تقویت مهارت های کلامی اش کمک کنید. کتاب خواندن تمرینی عالی برای حرف زدن کودک است.
