پرورش کرفس
انواع کرفس :
انواع مختلفی از کرفس بدست آمده که دو نوع آن معروفتر می باشند .
1 ) کرفس برگ :که از ساقه و برگ آن استفاده می شود .
2 ) کرفس قمری :که از ریشه آن که ضخیم شده و در سطح خاک قرار می گیرد استفاده می گردد .
مصرف این نوع کرفس در ایران زیاد متداول نمی باشد .کرفس به سرما و گرمای شدید حساسیت نشان می دهد . به همین علت توجه به آبیاری این گیاه اهمیت دارد .
پرورش گیاه کرفس در خانه
این پروژه نیز مانند کاشت پیاز در منزل بسیار ساده است. برای این منظور از قسمت تحتانی کرفس که معمولا بدون استفاده باقی مانده و دور انداخته می شود، استفاده می کنیم.
دقت کنید قسمت تحتانی کرفس فاقد هرگونه گل و لای باشد، لذا آن را کاملا تمیز کرده و در یک ظرف کوچک حاوی کمی آب ولرم قرار دهید، بطوریکه ساقه کرفس رو به بالا باشد. بهتر است ظرف را در محلی آفتابگیر قرار دهید. دقت کنید در این مرحله ظرف شما خالی از آب نماند. مدت قرارگیری کرفس در آب حداقل یک هفته خواهد بود. در طول این مدت برگ های ظریف زرد رنگ اولیه ی میانی، شروع به رشد کرده، ضخیم تر شده و رنگ آنها به سبز تیره تغییر خواهد کرد. در صورتیکه ساقه های کناری در این مدت خشک و جمع می شود. رشد برگ های میانی آرام و کند انجام می گیرد ولی کاملا محسوس خواهد بود.پس از کاشت، گیاه را آبیاری نمایید. پس از گذشت یک هفته از کاشت، بخوبی رشد برگ های سبز کرفس را مشاهده خواهید کرد. دقت شود گیاه کاشته شده به موقع آبیاری شود و در محلی آفتابگیر قرار داده شود.
روش کاشت در مزرعه:
کرفس را هم می توان به صورت کشت بذر در مزرعه به فواصل 100-60 سانتی متر و هم به صورت نشاکاری با گیاهچه های 15-10 سانتی متری کشت نمود. بذرهای کرفس بسیار ریزند و نباید در عمق بیش از 5/0 سانتی متر کشت شوند.
پس از سبز شدن اقدام به تنک کردن میکنند و بوته های ریز و ضعیف را از خاک بیرون میکشند.
زمان کاشت بذر
زمان کاشت بذر وقتی است که دما حدود 15 درجه سانتی گراد باشد. البته بذر کرفس می تواند در 5 درجه سانتی گراد جوانه بزند، ولی دمای مناسب آن بین 15 تا 20 درجه سانتی گراد می باشد. در طول مدت خزانه دما در شب حدود 12 تا 15 درجه سانتی گراد و در روز حدود 20 تا 25 درجه سانتی گراد است. به این ترتیب در مناطق سردسیری باید از شاسی و گلخانه برای تهیه خزانه استفاده کرد و به محض مساعد شدن هوا بوته ها به محل اصلی منتقل شوند. در مناطقی که زمستان های ملایم دارند، مانند خوزستان اوایل پاییز اقدام به تهیه خزانه می کنیم و وقتی نشاها آماده شدند، آن ها را به محل اصلی منتقل می نماییم.
آب و هوای مورد نیاز
این سبزی، یک سبزی فصل خنک است. کرفس احتیاج به فصل رشد طولانی دارد. به همین دلیل آن را در مناطق سردسیری در داخل گلخانه و یا در زیر شاسی خزانه گیری می کنند و به محض مساعد شدن هوا به محل اصلی منتقل می نمایند. بهترین رشد و نمو را در هوای خنک(بخصوص در شب) و نسبتاً مرطوب(از طریق بارندگی یا آبیاری) با وقعیت آفتابی خواهد داشت. در نقاطی که توزیع بارندگی یکنواخت داشته باشد، ریشه آن بسیار خوبی دارد. شاید بین تمام سبزی ها تنها کرفس می باشد که از بی آبی یا کم آبی بسیار مناسب می بیند.
خاک مناسب
برای تولید و تهیه کرفس مرغوب، زمین باید عمیق و قوی باشد و هیچ موقع کم رطوبت و خشک نباشد. در ضمن از زهکشی خوب و مناسبی برخوردار باشد. خاک آن باید کاملاً از مواد آلی و هوموس غنی باشد. زمین های پیت یا ماک برای آن بسیار مناسب است. خاک آن می تواند به وسیله کودهای حیوانی و آلی پوسیده اصلاح شود. خاک های شنی لومی و یا سیلت لومی چنانچه رطوبت مناسب داشته باشند و به اندازه کافی دارای مواد آلی باشند، بسیار مناسب هستند. این سبزی زمین های اسیدی را نمی تواند تحمل کند، ولی چنانچه با آهک اصلاح شود می تواند آن را در آن کشت کرد.
کرفس می تواند خاک های قلیایی را کمی تحمل کند و در آن رشد کند. بعضی از انواع کرفس نسبت به نمک خاک تا اندازه ای مقاوم است؛ در این صورت دمبرگ کرفس مقداری نمک را در خود انباشته می کند به طوری که طعم آن کمی شور مزه می شود، بدون آنکه به گیاه لطمه بزند. برای رشد کرفس pH= 6 – ۷ مناسب است.
کود
همان طوری که گفته شد، کرفس به مواد غذایی زیادی نیاز دارد. خاک باید توسط کودهای حیوانی و آلی تقویت شود. برای این کار استفاده از کودهای شیمیایی توصیه می شود. به خصوص از انواعی که ازت آن ها براحتی در اختیار گیاه قرار می گیرد. نیترات آمونیوم و سوپرفسفات از جمله کوهای هستند که برای کرفس توصیه شده است. آزمایش های مختلف در کشور آمریکا نشان داده است که محصول کرفس در یک هکتار مقدار زیادی از عناصر ازت، فسفر، پتاسیم و منیزیم را از خاک جذبمی کند. به همین خاطر در آمریکا مقدار ۹۵۰ کیلوگرم در هکتار کود شیمیایی کامل را که دارای سه عنصر ازت، فسفر و پتاسیم است، به زمین می دهند و بهترین نتایج را به دست می آورند. در بعضی از نقاط آمریکا میزان محصول کرفس به بیش از ۷۰ تن و گاهی به ۱۰۰ تن در هکتار می رسد. مقدار مصرف کود شیمیایی و نوع آن به نوع خاک، میزان مواد آلی، حاصلخیزی خاک و عوامل دیگری از قبیل آب و هوای منطقه و روش کاربرد کود شیمیایی بستگی دارد. به هر صورت، مصرف کودهای کامل قبل از کشت ضرورت دارد و آن باید در عمق ۳۰ سانتی متری خاک قرار گیرد. چنانچه میزان مواد آلی خاک زیاد باشد(خاک های ماک) باید مقدار مصرف کودهای پتاسه و فسفره بیشتر از حد معمول باشد. همچنین خاک های پوسیده آلی و ماک، غالباً از نظر فسفر ضعیف هستند. به طور کلی ۲۰۰ تا ۲۵۰ کیلوگرم کود ازته و ۱۵۰ تا ۲۰۰ کیلوگرم کود فسفره و همین مقدار پتاسیم در هکتار توصیه می شود. مصرف کود ازته به صورت سرک معمول است و حدود ۱۰۰ کیلوگرم در هکتار در هکتار در دو یا سه نوبت مناسب استو به طور کلی، مصرف کودهای شیمیایی برای هر نوع خاک باید به گونه ای باشد که خاکی حاصلخیز در طول فصل رشد برای کرفس تأمین نماید.
علاوه بر کودهای کامل، مصرف عناصری همچون کلسیم و بر ضرورت دارد. آزمایش های انجام شده نشان داده شده است که کمبود عناصر فوق الذکر باعث بیماری های فیزیولوژیکی همچون “بلک هارت”(در اثر کمبود کلسیم) و “کراکد استم”(در اثر کمبود بر) می شوند. در بیماری “بلک هارت” نوک برگ های جوان و حاشیه آن ها شروع به سوختگی، سپس سیاه شدن می کنند که نهایتاً این حالت به دمبرگ منتقل می شود. بعد از آن باعث سیاه شدن مرکز گیاه و در نهایت خشک شدن بوته می گردد. با محلول پاشی بوته کرفس بوسیله کلرور کلسیم به طور متناوب می توان با این بیماری مبارزه کرد. همچنین بر اثر کمبود بر شکاف هایی روی دمبرگ به وجود می آید، که نهایتاً برگ ها قهوه ای می شوند که از مرغوبیت سبزی کاسته می شود. آزمایش های انجام شده در فلوریدای آمریکا نشان داده است که مصرف حدود ۱۰ کیلوگرم “براکس” در هکتار در جلوگیری از این بیماری مؤثر بوده است.
برداشت
کرفس را می توان در هر مرحله ای برداشت نمود؛ ولی زمانی که دمبرگ ها رشد طولانی کرده باشند و مجموعه ای را به وجود آورند و رنگ برگ ها سبز روشن شده باشد، موقع برداشت کرفس فرا رسیده است.
منبع: سایت باغ شیشه ای و نمناک و پادیاب