راهنمای انتخاب مجله علمی مناسب برای چاپ مقاله

انتشار مقاله علمی می تواند برای محققان تبدیل به یک چالش شود، چراکه پیدا کردن مجله ای خوب و مناسب برای چاپ و انتشار مقاله مستلزم دقت بسیار و انتخاب آگاهانه است و محققان باید مجله ای را بیایند که هم با حوزه پژوهش آنان هماهنگ باشد و هم پروسه پذیرش و انتشارش به درستی و اصولی انجام شود. در واقع، زمانی که مقاله به دلیل خارج از حوزه بودن توسط نشریات (ژورنال های) علمی رد می شود، این امر چالش برانگیزتر هم می شود. این اتفاق می تواند ماه ها به پروسه انتشار اضافه کند و موجب کند شدن پیشرفت کاری شود.

مجله خوب برای چاپ مقاله چه معیارهایی دارد؟

برای انتخاب مجله خوب جهت چاپ مقاله بایستی معیارهایی را مورد توجه قرار داد. در زیر برخی از معیارهای انتخاب مجله خوب برای چاپ مقاله آورده شده است.

1- قرار نداشتن در لیست مجلات نامعتبر

قبل از ارسال مقاله به مجله ISI، نخست لیستی از ژورنال های نامعتبر وزارت علوم و وزارت بهداشت را بخوانید و مطمئن شوید که نام ژورنالی که می خواهید ویرایش مقاله ارسال کنید، در این لیست قرار نگرفته است.

2- دامنه پژوهشی مجله

هر ژورنال در یک حوزه خاص تحقیقاتی، به عنوان مثال مهندسی یا پزشکی فعالیت می کند. شما باید موضوع ژورنالی را که مقاله منتشر می کند، بررسی کنید و در صورت مرتبط بودن با موضوعات ژورنال خود، مقاله را ارسال کنید. نکته مهم این است که هرچه مجله تخصصی تر باشد، پذیرش مقاله دشوارتر است. به عنوان مثال، یک ژورنال در زمینه بیماری سرطان توسط محققان برتر این رشته داوری می شود و مقاله شما توسط آنها بررسی می شود. اما احتمالاً مقاله ای که در زمینه پزشکی است، از داورانی استفاده می کند که تخصص کافی در این زمینه ندارند و به همین دلیل خیلی سختگیرانه بررسی نخواهند شد.

3- ضریب تأثیر (Impact Factor)

اگر می خواهید مقاله خود را در مجلات ISI منتشر کنید، باید ببینید این مجله چه ضریب تأثیری دارد. اگر مقاله شما جز مجلات قوی است، از ژورنال هایی با Impact Factor بالا استفاده کنید، در غیر این صورت مجلات بدون ضریب تأثیر یا ضریب تأثیر کم را انتخاب نمایید.

4- نمایه سازی فهرست

اطمینان حاصل کنید که مجله مورد نظر در فهرست ژورنال های ISI فهرست بندی شده است. همچنین می توانید مقاله خود را در مجلات Scopus ،PubMed یا ISC چاپ کنید. مهم این است که شما ابتدا تعیین کنید که مقاله باید در کدام مجلات فهرست شود.

5- تعداد مخاطبان مجله

برخی مجلات به طور رایگان دسترسی به مقالات خود را ممکن می سازند که این کار تعداد مخاطبین را افزایش می دهد و تعداد استناد به مقالات را نیز بالا می برد.

6- پذیرش یا رد

هر ژورنالی میزان امتناع خاصی دارد. به عنوان مثال، برخی از مجلات 90% از مقالات ارائه شده را رد می کنند و برخی دیگر 30% را پذیرش نمی کنند. هرچه میزان رد مقاله کمتر باشد، احتمال اینکه مقاله شما در آن مجلات پذیرفته شود، بیشتر است.

7- هیئت تحریریه

مجلاتی که از هیئت داوران برجسته استفاده می کنند، به احتمال زیاد از لحاظ علمی، دقیق تر روی کار شما متمرکز می شوند. علاوه بر این، حتی اگر مقاله شما رد شود، شما از این هیئت داوران چیزهای زیادی می آموزید. به خاطر داشته باشید که حتی در مجلات ISI، آشنایی با هیات تحریریه و سفارش آنها در پذیرش مقاله مؤثر است.

8- هزینه چاپ مقاله

مجلات مختلف برای چاپ مقالات هزینه های متفاوتی دارند. برخی مجلات به صورت رایگان، مقالات را در اختیار می گذارند، اما در عوض، هزینه چاپ مقاله در این ژورنال ها از طرف نویسندگان تامین می شود. هزینه چاپ مقاله از مجله ای به مجله دیگر متفاوت است و باید هنگام انتخاب مجله در نظر گرفته شود.

9- مدت زمان بررسی و انتشار مقاله در ژورنال

ژورنال های مختلف به یکی از فرم های ماهانه، هفتگی و فصلی منتشر می شوند. شما باید بدانید که ژورنال های مختلف دارای داوری و زمان انتشار متفاوتی هستند و باید این موضوعات را در نظر بگیرید تا بدانید چه مدت زمان دارید. هرچه چاپ دو شماره متوالی در یک مجله کوتاهتر باشد، زمان بررسی مقالات کوتاه تر و بررسی سریعتر خواهد بود. البته به تعداد مقالات منتشر شده در هر شماره نیز باید توجه شود. یکی دیگر از معیارهای انتخاب مجله خوب برای چاپ مقاله، مدت بررسی و انتشار مقاله است.

10- منظم بودن فرآیند داوری

برخي مجلات مطابق با برنامه خاصی، وضعیت بررسی مقاله شما را از لحاظ در دست بررسی بودن یا پذیرش و رد اطلاع می دهند. اما برخی از ژورنال ها نظم درستی ندارند و گاهی اوقات مقاله شما ماه ها در دست داوران می ماند و این گونه وقت شما را هدر می دهند.

11- تعداد انتشار در هر سال

برخی مجلات سالانه 1 یا 2 بار منتشر می شوند، در حالیکه برخی دیگر 4 یا 6 بار و گاهی برخی تا 12 بار یا بیشتر چاپ می شوند. هرچه مجله در هر سال تعداد بیشتری مقاله چاپ کند، احتمال پذیرش مقاله تان بالاتر می رود و مدت زمان بررسی و داوری مقاله کمتر خواهد شد.

وبسایت های راهنما برای یافتن مجلات مناسب

سایت ها و پایگاه هایی وجود دارند که به شما در یافتن مجلات مناسب برای ارسال مقالات تان کمک می کنند. در ادامه به معرفی تعدادی از آنها پرداخته ایم:

DOAJ

اگر می خواهید با مجلاتی که دسترسی آزاد دارند، آشنا بشوید باید سری به این پایگاه بزنید. دوآج یا راهنمای مجلات دسترسی آزاد به افزایش مشاهده پذیری، شهرت و دسترسی ژورنال های مختلف کمک می کند. مجلاتی در این پایگاه نمایه می شوند که معیارها و استانداردهای کیفی موردنظر دوآج را داشته باشند. پایگاه مذکور متعلق به دانشگاه لوند سوئد(Lund) است و بالغ بر ۱۲هزار مجله با دسترسی آزاد را در خود نمایه کرده است.

Elsevier Journal Finder

با مراجعه به این وبسایت هم می توانید مجلات متناسب با موضوع مقاله تان را شناسایی کنید و اطلاعات خوب درباره هر ژورنال به دست آورید. برای مثال، اطلاعاتی در خصوص ضریب تاثیر، مدت زمان لازم برای پذیرش مقاله و حتی درصد پذیرش مقالات بنا به آمارهای قبلی هم در این پایگاه در اختیارتان قرار خواهد گرفت.

Find My Journal

این وبسایت به شما کمک می کند تا مجله ای متناسب با مقاله تان پیدا کنید. کافی است که عنوان و چکیده مقاله تان را به این سایت بدهید تا موتور جست وجویش برایتان مجلاتی مناسب و مرتبط با محتوایتان را پیدا کند.

Scopus

اسکوپوس از بزرگ ترین پایگاه هایی است که می توانید در آن مقالات مختلف و کتب گوناگون را پیدا کنید. کافی است که عنوان مقاله تان را در پایگاه اسکوپوس جست وجو کنید تا مقالاتی مشابه را در اختیارتان بگذارد و به شما نشان بدهد که کدام مجلات پذیرای مقالاتی از جنس و موضوع محتوای شما هستند.

Think Check Submit

این پایگاه هم گزینه مناسبی برای یافتن مجلات است. رویکرد این سایت به انتخاب مجلات برای انتشار محتوا بسیار جالب است. روند در آن، از این قرار است که ابتدا شما باید بدانید که چه مجله ای برای کارتان مناسب است و بعد دست به جست وجو بزنید. در واقع، شما در فضای این پایگاه معیارهایی را برای انتخاب ژورنال در نظر می گیرید و بعد سایت گزینه های متناسب با خواسته و نیازتان را معرفی می کند. در مرحله بعدی باید به بررسی گزینه های موجود بپردازید و ببینید که با کدام یک به نتیجه می رسید و امکان چاپ مقاله برایتان در آن مقدور خواهد بود.

Springer Journal Suggester

با مراجعه به وبسایت اشپرینگر هم می توانید دست به جست وجوی ژورنال مناسب در میان مجلاتی بزنید که تحت پوشش این پایگاه معروف و غنی هستند. در اشپرینگر باید بخشی از چکیده مقاله تان را وارد کنید تا دست به جست وجوی گزینه ای مناسب برایتان بزند. در این پایگاه فیلترهایی برای در نظرگرفتن یا نگرفتن ویژگی هایی مانند ضریب تاثیر یا دسترسی آزاد مجلات هم وجود دارد.

ویژگی های نشریه یاب الزویر

ابزار نشریه یاب الزویر طراحی شده تا موارد زیر را انجام دهد:

• کمک به محققان تازه کار برای انتخاب ژورنال (نشریه) مناسب برای مقاله شان
• شناسایی ژورنال های ممکن برای محققان حوزه های چندرشته ای
• مشخص کردن ژورنال هایی که امکان دسترسی آزاد دارند و ارائه اطلاعات درباره سرعت انتشار در نشریه ها و فاکتورهای تاثیرگذار

سندرا یی (Sandra Yee)، رئیس سیستم کتابداری دانشگاه ایالتی وین (Wayne) ایالات متحده آمریکا می گوید: «نشریه یاب، آن طور که الزویر در نظر دارد، ابزاری است که داده های حقیقی و اطلاعات مشخص شده بیشتری را ارائه می دهد... بدین ترتیب به اعضای دانشکده و کتابداران کمک می کند.»

چند نکته پیش از انتخاب بهترین مجله از الزویر

محققان پیش از انتخاب بهترین مجله برای چاپ مقاله خود از طریق نشریه یاب الزویر بهتر است به برخی نکات توجه کنند؛ برای مثال:

• فایل راهنمای نویسندگان را دانلود و مطالعه کنند.
• اهداف و دامنه مجله را بخوانند.
• دقت کنند که مجله invitation-only است یه نه، چراکه گاهی مجلات بعد از دعوت از مولف، مقاله را می پذیرند.
• دقت کنند مجلات برای انتشار هزینه دریافت می کنند یا نه. البته اغلب مجلات الزویر open access هستند. گفتنی است مجلاتی که دسترسی آزاد دارند، از کیفیت و ضریب تاثیر بالاتری برخوردارند.
• مقاله شان را صرفا به یک مجله ارسال کنند.

نشریه یاب چگونه کار می کند؟

محققان عنوان، چکیده یا کلیدواژه مقاله شان و در صورت لزوم حیطه موضوعی شان را وارد می کنند و این ابزار فهرستی از نشریات الزویر را، که با موضوع مقاله مطابقت دارد، ارائه می دهد. سپس آن ها می توانند نتایج را براساس اولویت ها دسته بندی کنند؛ مانند بیشترین فاکتور تاثیرگذار (Impact Factor) یا کوتاه ترین زمان بررسی انتشار. این انتخاب شامل لینک هایی به صفحه خانه نشریات و صفحه ارسال تحریریه الزویر می شود.

مزیت های این پروسه

یکی از دلایل اصلی که باعث رد شدن یک مقاله می شود، قرار نگرفتن در حوزه نشریه است. حتی اگر مقاله در سطح عالی هم باشد، این اتفاق امکان دارد رخ دهد. اگر محققان بیشتری مقالات شان را به نشریات مناسب بفرستند، آمار رد شدن باید نزول کند. استفاده از سیستمی که نشریاتی را انتخاب کند که مقالات مشابه را چاپ کرده اند، می تواند باعث صرفه جویی در وقت برای محقق شود.

نشریه یاب الزویر حدس هایی را از پیدا کردن نشریه مناسب برای مقاله بعدی شما حذف می کند و به محققان فهرستی از نشریاتی ارائه می دهد که مقالات مشابه را منتشر کرده اند. همچنین قالب راحت نتایج جستجو به محققان امکان دسته بندی نتایج براساس تیتر هایی را می دهد که برای آن ها بیشترین اهمیت را دارند. تنها محدودیت، بازیابی بهترین نشریات تطبیق یافته الزویر در جستجوست.

در پایان متذکر می شویم که انتخاب بهترین مجله برای چاپ مقاله در دیده شدن و اعتبار مقاله تاثیر به سزایی دارد، چراکه اگر مقاله ای قوی و باارزش در مجله ای نامناسب و ضعیف چاپ شود، مورد توجه جامعه علمی قرار نخواهد گرفت و به عبارت دیگر، همه تلاش پژوهشگران آن به هدر خواهد رفت.

ساده ترین راه برای چاپ مقاله در مجلات معتبر