عوارض و موارد مصرف قرص فروتب

فروتب (FEROTAB) نام تجاری داروی فروس سولفات است که برای درمان و پیشگیری از کم خونی ناشی از فقر آهن مورد استفاده قرار می گیرد.

آنمی فقر آهن شایع ترین نوع کم خونی است و زمانی اتفاق می افتد که ذخیره آهن دربدن کاهش می یابد. بدن برای ساختن هموگلوبین به آهن نیاز دارد. هموگلوبین پروتئینی در گلبول های قرمز خون است که اکسیژن را از ریه ها به سایر قسمت های بدن می رساند. هنگامی که گلبول های قرمز و یا هموگلوبین کافی در خون وجود نداشته باشد، فرد دچار آنمی می شود.

بطور کلی آهن در بدن انسان در گلبول قرمز، مغز استخوان و کبد ذخیره شده است که بیشترین مقدار آن در گلبول قرمز ذخیره شده است. آهن بصورت فریتین در سلول ها ذخیره می شود. 80 درصد مقدار آهن مورد نیاز بدن از طریق تخریب گلبول های قرمز و 20 درصد از طریق جذب از دستگاه گوارش تامین می شود. تنها راه دفع آهن از طریق قاعدگی در خانم ها می باشد.

موارد مصرف فروتب

الف) درمان کمبود آهن.
ب) پیشگیری از کم خونی ناشی از کمبود آهن.

عوارض جانبی فروتب

فروتب یا فروس سولفات ممکن است برای بعضی افراد مناسب نباشد و در نتیجه ممکن است عوارض جانبی بر روی آنها برجای گذارد. در این بخش فهرستی از عوارض جانبی آن نشان داده می شود.

آلرژی

فروتب می تواند موجب بروز واکنش آلرژیک در بعضی افراد شده و منجر به بروز بثورات پوستی یا خارش پوست شود. همچنین ممکن است با تورم صورت، داخل دهان و لبها ارتباط داشته باشد.

تغییر رنگ

دیگر عارضه جانبی این مکمل تغییر دادن رنگ ناخن، لب و کف دست است. این نواحی از بدن به رنگ متمایل به آبی درمی آیند.

مدفوع تیره

مصرف فروتب می تواند موجب تیره شدن بسیار یا حتی سیاه شدن مدفوع فرد گردد. این امر در اکثر موارد به دلیل وجود آهن در این مکمل ها است.

مشکلات گلو

فروتب می تواند بلع غذا و یا آب را با مشکل مواجه ساخته و همچنین می تواند موجب بروز درد خفیف تا شدید در گلو در حین عمل بلع شود.

خستگی و تنگی نفس

فرد ممکن است تمام مدت احساس خستگی کرده و حتی در برخی موارد احساس خواب آلودگی نماید. همچنین ممکن است موجب بروز تنگی نفس و نفس نفس زدن شود.

مشکلات معده

دیگر عوارض جانبی فروتب ، سوء هاضمه، معده درد شدید و استفراغ را شامل می شود. فرد همچنین ممکن است وجود خون در مدفوع را تجربه کرده و در صورت مصرف بیش از حد آن دچار اسهال شود.

سایر مشکلات

عوارض جانبی خطرناک فروتب، تشنج و بی نظمی در ضربان قلب را شامل می شود. همچنین ممکن است بر روی پوست اثر گذاشته و آن را رنگ پریده تر از حد معمول نماید.

به منظور جلوگیری از بروز این مشکلات، بسیار اهمیت دارد که پیش از شروع به مصرف این دارو با پزشک خود مشورت نمایید. همچنین پزشک خود را از عوارض و بیماریهایی که در گذشته به آنها مبتلا بودید مطلع سازید خصوصاً در صورتی که دچار سندرم آهن بیش از حد، پورفیری، آنمی همولیتیک و تالاسمی بوده اید و یا در صورتی که انتقال خون انجام داده و یا الکلی می باشید، بسیار ضروری است که پزشکتان از آنها اطلاع داشته باشد.

مسمومیت با فروتب و درمان

تظاهرات بالینی: مقدار کشنده آهن mg/kg 250-200 است. مرگ با مصرف مقادیر کمتر دارو نیز اتفاق افتاده است. نشانه های مسمومیت ممکن است بعد از مصرف mg/kg 60-20 آهن بروز کنند. علائم بالینی مصرف بیش از حد دارو ممکن است به ترتیب زیر بروز کنند:

حدود 8-5/0 ساعت بعد از مصرف دارو، لتارژی، تهوع و استفراغ، مدفوع سبز و بعد سیاه قیری، نبض ضعیف و سریع، کمی فشارخون، دهیدراسیون، اسیدوز و اغما. در صورت از بین رفتن خطر مرگ، این نشانه ها ممکن است طی 24 ساعت از بین بروند.

طی 48-12 ساعت، این نشانه ها ممکن است همراه با احتقان منتشر عروق، ادم ریوی، شوک، تشنجات، آنوری و کمی دمای بدن بازگردند. به دنبال این نشانه ها، مرگ ممکن است اتفاق بیفتد.

درمان: شامل حمایت فوری از راههای هوایی، دستگاه تنفسی و دستگاه گردش خون می شود. در صورت هوشیار بودن بیمار و سالم بودن رفلکس حلقی (gag reflex)، می توان با شربت ایپکا استفراغ ایجاد کرد. در غیر این صورت، باید معده را شستشو داد. بعد از استفراغ، معده را با محلول یک درصد بی کربنات سدیم شستشو می دهند تا آهن به ترکیبی با اثر تحریکی کمتر و قدرت جذب بسیار کم تبدیل شود. از طریق پرتونگاری با اشعه x از شکم، می توان وجود مقادیر بیش از حد آهن را تعیین کرد. اگر غلظت سرمی آهن بیش از mg/dl 350 باشد، می توان دفروکسامین را برای شلات کردن سیستمیک مصرف کرد.

آسیبهای عضوی، مانند تنگی پیلور، سیروز کبدی، اسیب CNS و انسداد روده ای ، احتمالاً برگشت ناپذیر خواهند بود.