همه‌چیز درباره واکسن احتمالی کروناویروس

به گزارش سایت خبری ساعد نیوز به نقل از خبرآنلاین، بیش از صد سال از ساخت واکسن توسط لویی پاستور می گذرد و احتمالا حالا این کلمه در پرکاربردترین حالت خود قرار گرفته است، کلمه ای که معنایش به امید برای پایان پاندمی ترسناک کروناویروس تغییر کرده است.

آمار جست وجوهای «گوگل» از ۱۶ سال پیش تاکنون به راحتی نشان می دهد که در سال ۲۰۲۰، واکسن چه اهمیتی پیدا کرده است؛

اکثرا در کنار واکسن بیشتر کاربران گوگل کلمه کووید-۱۹ را جست وجو کرده اند. به نظر می رسد واکسن بیماری کووید-۱۹ در واقع تنها راه پایان پاندمی باشد که موج پشت موج در همه کشورها شیوع پیدا می کند. براساس گزارش سازمان جهانی بهداشت محققان در سرتاسر دنیا در حال ساخت بیش از ۱۴۵ واکسن هستند، که از این تعداد ۲۱ واکسن در مرحله آزمایش انسانی هستند، همین موضوع بسیاری را امیدوار کرده است که تا چند ماه دیگر واکسن کروناویروس تولید شود و داستان این روزهای عجیب تمام بشود.

رکسانا مصلحی، پروفسور همه گیرشناس ژنتیکی در دانشگاه ایالتی نیویورک، در این رابطه گفته بود: الان در واشنگتن در یکی از موسسات ملی بهداشت در حال انجام تحقیقات هستم، یکی از واکسن ها در همین موسسه در حال ساخت است. آخر این ماه، ساخت این واکسن وارد فاز سوم می شود و روی ۳۰هزار نفر آزمایش می شود. به نیمی از این جمعیت واکسن زده می شود و به نیمی دیگر یک داروی بی تاثیر می دهند و در نهایت مشاهده می کنند که کسانی که واکسن زدند، حفاظت بهتری دارند در مقابل کروناویروس یا نه. هدفشان این است که تا آخر این سال یا اوایل سال میلادی اینده این واکسن را وارد بازار کنند.

در واقع موضوعی که روند ساخت یک واکسن را سخت می کند این است که آن واکسن باید در چهار مرحله مختلف مورد آزمایش قرار بگیرد تا محققان مطمئن شوند استفاده آن هیچ پیامدی ندارد و منجر به درمان بیماران می شود.

به گزارش نیویورک تایمز، چهار مرحله آزمایش واکسن از این قرار است:

آزمایش پیشینی: در این مرحله دانشمندان واکسن را روی بدن حیوانات آزمایش می کنند تا متوجه شوند که بدن حیوانات واکنش ایمنی نشان می دهد یا نه.

فاز اول: در این بخش دانشمندان واکسن را روی تعداد کمی انسان آزمایش می کنند، تا ایمنی و دز آن را آزمایش و همچنین واکنش سیستم ایمنی بدن را ارزیابی کنند.

فاز دوم: دانشمندان این بار واکسن را روی صدها نفر آزمایش می کنند و با تقسیم آن ها در گروه های مختلف، مثل جدا کردن کودکان از بزرگسالان به دنبال این می گردند که آیا واکسن روی گروه های مختلف تاثیر متفاوتی دارد یا نه. همچنین در این مرحله هم ایمنی واکسن مورد ارزیابی قرار می گیرد.

فاز سوم: در مرحله آخر، دانشمندان واکسن را روی هزاران نفر نفر امتحان می کنند، با این تفاوت که بخشی از جمعیت یک داروی بی تاثیر داده می شود و بعد بررسی می کنند که چه تعداد از افرادی که واکسن تزریق کرده اند به کروناویروس مبتلا می شوند. در واقع در این مرحله توانایی محافظت واکسن در مقابل کروناویروس مشخص می شود.

بعد از اتمام این مراحل، مسئولان در کشورهای مختلف نتایج آزمایش ها را بررسی می کنند و نسبت به تایید یا رد واکسن تصمیم گیری می کنند. مرخی کشورها مثل چین بدون انجام همه مراحل آزمایش، واکسن هایی را به شکل محدود تایید کردند تا مورد استفاده گروهی خاص مثل ارتش قرار بگیرد.

از سویی در دوران این پاندمی برای ساخت هرچه سریع تر پاندمی، ایالات متحده آمریکا بدون تایید آزمایش ها به برخی شرکت ها برای تولید واکسن بودجه واگذار کرده است که در صورت تایید واکسن ها سریع تر وارد بازار شوند. یک راه دیگر برای تولید سریع تر واکسن این است که برخی از مراحل آزمایش هم زمان انجام بشوند.

از بین ۱۴۵ واکسن در حال تولیذ، خیلی ها در مرحله «آزمایش پیشینی» قرار دارند اما برخی هم وارد فاز سوم آزمایش شده اند. در این جا چند واکسن که در فازهای نهایی قرار دارند را معرفی می کنیم:

۱: آکسفورد و آسترازنگا/ مرحله: فاز دوم و سوم

واکسن مشترک انگلیس و سوئد که توسط شرکت آسترازنگا و دانشگاه آکسفورد تولید شده است، هم اکنون در انگلیس به طور هم زمان در فاز دوم و سوم و در برزیل و آفریقای جنوبی در فاز سوم قرار دارد. ممکن است این پروژه تا اواسط ماه آبان برای برخی قسمت ها به طور محدود واکسن اضطراری تولید کنید، حدود یک ماه پیش شرکت آسترازنکا اعلام کرد که توانایی تولید بیش از ۲میلیارد دز را دارد.

۲: کان سینوبیو/مرحله: فاز دوم

واکسن شرکت جینی کان سینو به همراه آکادمی علوم پزشکی ارتش چین هم اکنون در فاز دوم قرار دارد، اما نتایج خوب این آزمایش در فاز اول باعث شد تا با یک تاییدیه محدود این واکسن در ارتش چین مورد استفاده قرار بگیرد. این شرکت البته هنوز اعلام کرده که استفاده این واکسن توسط سربازان اجباری یا اختیاری است.

۳:سینوفارم/ مرحله: فاز سوم

شرکت چینی سیوفارم هم که در شهر ووهان محل ابتدایی شیوع کروناویروس قرار دارد پس از نتایج اولیه موفقیت آمیز یک ماه پیش اعلام کرد که وارد مرحله نهایی ساخت واکسن شده است، آن ها با امارات هم توافق کرده اند تا تاثیر گذاری این واکسن را در این کشور آزمایش کنند.

۴:مدرنا/ مرحله: فاز سوم

شرکت مدرنا در ایالات متحده آمریکا هم برای تولید واکسن mRNA-۱۲۷۳ وارد فاز سوم آزمایش ها شده است و قرار است روی ۳۰هزار نفر داوطلب آزمایش شود، این شرکت گفته از سال میلادی بعدی می تواند بین ۵۰۰میلیون تا ۱میلیارد دز واکسن تولید کند.

۵:بیون تک، فیزر و فوزون فارما/ فاز اول و دوم

واکسن تولید شده توسط این سه شرکت آلمانی، آمریکایی و چینی اوایل این ماه فاز اول را به اتمام رساند و مدیر شرکت آمریکایی فیزر ابراز امیدواری کرده است که شرکتش تا اواسط مهرما تا پایان ۲۰۲۰ صدها میلیون دز واکسن تولید کند و تولیدات خود را از اول ۲۰۲۱ میلیاردی کند.

البته این پنج شرکت تنها شرکت هایی نیستند که در فاز نهایی تولید واکسن هستند و چندین شرکت چینی، آمریکایی، استرالیایی و اروپایی هم در حال انجام آزمایش روی واکسن هستند، موضوعی که بسیاری را خوشبین کرده است که به زودی واکسن بیماری عجیب کووید-۱۹ وارد بازار می شود.