آرتروز از بیماری های بسیار شایعی محسوب می شود که با درد و التهاب همراه است. این بیماری در اثر از بین رفتن غضروف و ساییدگی استخوان مفاصل به وجود می آید و با انجام فعالیت زیاد و نسبتا سنگین، شدت پیدا می کند. بیش از نیمی از شکایات سالمندان نسبت به درد استخوان های شان مربوط به بیماری آرتروز بوده و متاسفانه درمان قطعی هم برای آن وجود ندارد. در مواقعی که بیماری شدت یابد می توان از درمان های دارویی و فیزیکی استفاده کرد. یکی از درمان های دارویی که تحت نظر پزشک صورت می گیرد؛ استفاده از داروی هیالورونات سدیم است.
علت ابتلا به آرتروز
علت اصلی ابتلا به آرتروز را می توان به از بین رفتن غضروف های مفصلی نسبت داد. زمانی که مایع بین مفاصل از بین برود استخوان های درون مفصل با یکدیگر تماس داشته و باعث ساییده شدن یکدیگر و در نهایت بروز بیماری آرتروز می شوند. این بیماری علل دیگری هم دارد. برخی از بیماری های مفصلی مثل آرتریت روماتوئید یا ضربه به مفاصل هم می توانند از علل ابتلا به آرتروز باشند. علاوه بر همه این ها، اگر فردی اضافه وزن داشته باشد؛ بعید نیست که دیر یا زود به آرتروز زانو مبتلا شود. در واقع وزن زیاد رابطه مستقیمی با آرتروز مفصل زانو داشته، به صورتی که کم کردن حدود ۱۰ کیلوگرم وزن بدن می تواند تا ۵۰% شانس پیشرفت آرتروز را کم کند.
علائم آرتروز بیشتر خود را با درد و التهاب نشان می دهند. افزایش درد در افراد مبتلا به این بیماری معمولا با فعالیت هایی مثل راه رفتن یا بالا رفتن از پله ها شدت پیدا می کند. حتی بعضی از بیماران تغییر شدت این درد را با تغییر دما و آب و هوا، مرتبط می دانند. درمان های دارویی متفاوتی برای آرتروز زانو وجود دارد که طبق نظر پزشک می توان از هر کدام متناسب با وضعیت بیمار، استفاده کرد. برای کاهش درد ناشی از آتروز می توان از داروهای ضد درد التهابی ساده مثل آسپرین، استامینوفن یا ایبوپروفن، استفاده کرد. در شرایطی که بیماری پیشرفت قابل توجهی داشته باشد؛ می توان طبق نظر پزشک از سایر درمان های دارویی یا جراحی نیز استفاده کرد.
عوارض و موارد مصرف داروی هیالورونات سدیمهیالورونات سدیم (Sodium Hyaluronate) از داروهایی است که به منظور درمان زانودرد ناشی از آرتروز زانو تجویز می شود. این دارو به عنوان لوبریکانت و ضربه گیر برای مفاصل عمل کرده و معمولا زمانی مورد استفاده قرار می گیرد که سایر درمان های دارویی بدون نتیجه باشد. هیالورونات سدیم باعث روان سازی حرکت مفاصل و افزایش قدرت لغزندگی آن ها می شود. در واقع مفاصل برای تحرک به این ماده نیاز دارند. علاوه بر این، هیالورونات سدیم خاصیت بی حس کنندگی نیز دارد و باعث کاهش درد و التهاب در این نواحی می شود.
هیالورونات سدیم به اشکال مختلفی مثل ژل و محلول موجود است و به صورت تزریقی استفاده می شود.
این دارو موارد مصارف دیگری نیز دارد که از آن جمله می توان به رفع چین و چروک های متوسط تا شدید صورت و اطراف دهان، گونه گذاری، داروی کمکی برای خارج کردن کاتاراکت، جایگذاری لنز داخل چشمی، پیوند قرنیه، فیلتراسیون گلوکوم، جراحی شبکیه، فیلینگ لب و درمان زخم های پوستی، اشاره کرد.
مکانیسم اثر هیالورونات سدیم
اسید هیالورونیک جزء اصلی مایع بین مفصلی بوده و باعث روان سازی حرکت مفاصل و افزایش قدرت لغزندگی آنها می شود. همچنین اسید هیالورونیک از خوردگی مفاصل جلوگیری کرده و باعث حفظ خاصیت ارتجاعی آنها می شود. این ماده دارای خواص بی حس کنندگی نیز بوده و باعث کاهش درد و التهاب در این نواحی می شود.
فارماکودینامیک
اسید هیالورونیک جزء اصلی مایع بین مفصلی بوده و باعث روان سازی حرکت مفاصل و افزایش قدرت لغزندگی آنها می شود. همچنین اسید هیالورونیک از خوردگی مفاصل جلوگیری کرده و باعث حفظ خاصیت ارتجاعی آنها می شود. این ماده دارای خواص بی حس کنندگی نیز بوده و باعث کاهش درد و التهاب در این نواحی می شود.
فارماکوکینتیک
اسید هیالورونیک به آهستگی از محل تزریق جذب و توزیع می گردد. اسید هیالورونیک توسط آنزیم های هیالورونیداز تجزیه می گردد. اسید هیالورونیک از طریق کانال اشلم دفع می گردد.
موارد مصرف هیالورونات سدیم
اوستئوآرتریت
میزان و نحوه مصرف داروی هیالورونات سدیممقدار مصرف هیالورونات سدیم
هیالورونات سدیم معمولا یک بار در هفته بمدت 3 تا 5 هفته تجویز می گردد.به دقت از دستورالعمل پزشک معالج پیروی نمایید.
مقدار مصرف معمول برای استئوآرتریت:بزرگسالان:
هیالگان: 2 سی سی ، داخل مفصلی، ناحیه زانو،هفته ای یکبار تا 5 هفته.
سوپارتز: 2.5 سی سی ، داخل مفصلی، ناحیه زانو،هفته ای یکبار تا 5 هفته.
موارد منع مصرف و تداخل دارویی هیالورونات سدیم
