میزان، تاثیرات و مکانیزم اثر دفریپرون

تالاسمی یک بیماری ژنتیکی است که خون را تحت تأثیر قرار می دهد. در تالاسمی، مولکولی به نام هموگلوبین دچار نقص ساختاری می شود. هموگلوبین بخشی از سلول های قرمز خونی است که اکسیژن را حمل کرده و عامل قرمز بودن خون است. به دلیل تغییرات ژنتیکی میزان هموگلوبین های نرمال خون کاهش می یابد و فرد دچار آنمی می شود.

برخی از افراد مبتلا برای درمان این نوع عارضه نیاز به دریافت خون دارند. به دلیل دریافت مکرر خون در این بیماری ممکن است آهن مازاد در بدن ذخیره شود. دفریپرون یک داروی شلاته کننده آهن است که آهن مازاد را از بدن دفع می کند. دفریپرون آهن را به صورت کمپلکس در می آورد و آن را دفع می کند.

شایعترین درمان برای تمامی اشکال تالاسمی تزریق سلول های قرمز خونی است. این تزریق خون برای فراهم آوردن مقادیری از سلول های قرمز خونی سالم و هموگلوبین طبیعی که قادر به انتقال اکسیژن باشد، ضروری است. در صورتی که بیمار تالاسمیک در گذشته به اندازه کافی خون دریافت نکرده باشد، لازم است جهت بهبود کیفیت زندگی وی، دفعات تزریق خون افزایش یابد.

در بدن راه طبیعی جهت حذف آهن وجود ندارد، بنابراین آهن موجود در خون تزریق شده در بدن انباشته و وضعیتی را به نام "افزایش غیرطبیعی آهن" (Iron Overload) ایجاد می کند. آهن مازاد برای بافت ها و ارگان های بدن به ویژه قلب و کبد سمی است و منجر به مرگ زودرس و یا نارسایی ارگان ها در فرد بیمار می شود. اضافه بار آهن به ویژه در قلب، مهم ترین علت مرگ و میر بیماران تالاسمی ماژور می باشد. مصرف دفریپرون در این بیماران باعث دفع آهن اضافی در بدن شده و مانع از مرگ و میر ناشی از سمیت آهن می شود.

مکانیسم اثر دفریپرون

دفریپرون با اتصال به یون فریک (آهن 3 ظرفیتی) و ایجاد یک کمپلکس پایدار یون آهن را چلات کرده و از جریان خون خارج می کند. این دارو تمایل زیادی برای اتصال به آهن با نسبت 3 به 1 (سه مولکول دفریپرون به یک اتم آهن) و تمایل کمتری برای اتصال به سایر یون ها مانند مس , آلومینیوم و زینک دارد.

فارماکودینامیک

ترکیبات چلات کننده آهن با تمایل بالا به یون آهن 3 ظرفیتی وصل شده و هر مولکول آهن توسط سه مولکول دفریپرون چلات می شود. چلات حاصله در ادرار دفع می شود. این دارو تمایل اندکی برای اتصال به سایر فلزات دارد.

فارماکوکینتیک

جذب:

دفریپرون طی 5 تا 10 دقیقه پس از مصرف خوراکی، از دستگاه گوارش فوقانی جذب می شود.

غلظت پلاسمایی دارو معمولا یک ساعت بعد از مصرف تک دوز در حالت ناشتا و تا 2 ساعت پس از مصرف تک دوز با معده پر به حداکثر میزان خود می رسد.

حداکثر غلظت پلاسمایی آن 20 میکروگرم بر میلی لیتر است.

سطح زیر منحنی (AUC) آن 53 میکروگرم در ساعت بر میلی لیتر است.

توزیع:

اتصال پروتئینی دارو پائین و کمتر از 10 درصد می باشد.

حجم توزیع دارو 1.6 لیتر بر کیلوگرم در بیماران تالاسمی و 1 لیتر بر کیلوگرم در افراد سالم است.

متابولیسم:

دارو به طور گسترده و اکثرا توسط UGT 1A6 به 3-او-گلوکورونید که توانایی چلات آهن را ندارد متابولیزه می شود.

دفع:

نیمه عمر دارو 1.9 ساعت می باشد.

طی 24 ساعت بعد از مصرف خوراکی، 75 تا 90 درصد دارو در ادرار دفع می شود که عمدتا به صورت متابولیت است.

نکاتی که قبل از مصرف دفریپرون باید در نظر گرفته شود

بعضی داروها را نمی توان در بعضی از شرایط تجویز نمود و بعضی داروها نیز در صورتی که نیاز به درمان تکمیلی باشد تجویز می گردد. بنابراین بهتر است که قبل از مصرف داروی دفریپرون ، پزشکتان از موارد زیر مطلع باشد:

• تمام داروها در کنار تأثیرات مثبتشان، می توانند مسبب عوارض ناخواسته در صورت حاملگی و یا در صورتی که به نوزاد خود شیر می دهید.
• در صورتی که مشکلات کبدی و یا کلیوی دارید.
• در صورتی که تعداد گلبول های سفیدتان کمتر از حد نرمال است.
• اگر از سایر داروها استفاده می کنید. این داروها شامل تمام داروهای در دسترس است، چه برایتان تجویز شده است و چه بدن تجویز پزشک آن را مصرف می کنید نظیر داروهای گیاهی و داروهای مکمل.
• اگر نسبت به دارویی آلرژی و حساسیت داشته اید.

موارد مصرف دفریپرون

آهن اضافی در تزریق خون در بیماران تالاسمی , آهن اضافی در بیماران تالاسمی که به سایر داروها پاسخ کافی نداشته است.

مقدار مصرف دفریپرون

• آهن اضافی در تالاسمی و آهن اضافی ناشی از تزریق خون در بیماران تالاسمی:

ابتدا 25 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن 3 بار در روز ( 75 میلی گرم بر کیلوگرم در روز) مصرف شده و بسته به پاسخ دهی بیمار تا حداکثر دوز 33 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن 3 بار در روز افزایش می یابد (99 میلی گرم بر کیلوگرم در روز).

• در صورت افت سرم فرتین خون به کمتر از 500 میکروگرم در لیتر موقتا دارو را قطع کنید.

میزان، تاثیرات و مکانیزم اثر قرص اپروسارتان