داروی متوتروکسات آنتی متابولیتی است که در درمان انواع خاصی از بیماری های نئوپلاستیک، پسوریازیس شدید و آرتریت روماتوئید بزرگسالان استفاده می شود. داروی متوتروکسات برای درمان بیماری هایی که در آن “فعالیت های بیش از حد” در بدن ایجاد مشکل می کند، قابل استفاده است. این دارو سبب تداخل در رشد سلول های خاصی از بدن خصوصاً انواع با رشد سریع، از جمله سلول های سرطانی، سلول های مغز استخوان و سلول های پوستی می شود. متوترکسات نیاز به تجویز پزشک دارد و در چهار شکل محلول تزریقی قلمی (self-injectable)، محلول تزریقی داخل عروقی، قرص خوراکی و شربت خوراکی موجود است.
موارد منع مصرف
- به تاریخ انقضای داروی متوتروکسات (Methotrexate) توجه کنید و اگر دارویی که در دستتان است تاریخ انقضای آن تمام شده است، از مصرف آن خودداری کنید.
- هرگز داروی متوتروکسات را به فرد دیگری حتی با علائم مشابه خودتان تجویز نکنید.
چنانچه شرایط یا بیماری خاصی دارید، قبل از تجویز این دارو، پزشک را مطلع سازید. به ویژه اگر شرایط زیر را دارید:
- حساسیت به این دارو یا دیگر داروها و مواد
- بارداری یا قصد باردار شدن
- شیردهی
- بیماری های ریوی (مانند فیبروز ریه)
- اختلالات خونی یا مغز استخوان
- اختلالات سیستم ایمنی
- ابتلا به هرگونه عفونت
- مشکلات کبدی
- مشکلات کلیوی
- مشکلات گوارشی (مانند زخم معده، کولیت اولسراتیو، اسهال)
- سابقه مصرف طولانی مدت کورتون
- کمبود فولیک اسید
- چنانچه الکل مصرف می کنید.
تداخل دارویی
- واکسن های زنده: این دارو ها می توانند ریسک عفونت را افزایش دهند.
- برخی دارو های آسم مانند تئوفیلین: که باعث افزایش عوارض جانبی تئوفیلین و افزایش ضربان قلب می شود.
- دارو های ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs): افزایش عوارض جانبی می تواند شامل خونریزی، مشکلات مغز استخوان یا مشکلات جدی در دستگاه گوارش باشد. این مشکلات می تواند کشنده باشد. برخی از داروهای این دسته عبارتند از ایبوپروفن، ناپروکسن، آسپرین، دیکلوفناک، اتودولاک یا کتوپروفن.
- دارو های ضد تشنج مانند فنی توئین: ممکن است باعث افزایش عوارض جانبی مانند ناراحتی معده، ریزش مو، خستگی، ضعف و سرگیجه شود.
- دارو های ضد نقرس مانند پروبنسید: ممکن است باعث افزایش عوارض جانبی مانند ناراحتی معده، ریزش مو، خستگی، ضعف و سرگیجه شود.
- آنتی بیوتیک ها: مواردی مانند دارو های پنی سیلین که شامل آموکسی سیلین، آمپی سیلین، کلوگزاسیلین و نفی سیلین می باشد و ممکن است باعث افزایش عوارض جانبی مانند ناراحتی معده، ریزش مو، خستگی، ضعف و سرگیجه شود.
- مهارکننده های پمپ پروتون: مانند امپرازول، پنتوپرازول یا اسومومپرازول که ممکن است باعث افزایش عوارض جانبی مانند ناراحتی معده، ریزش مو، خستگی، ضعف و سرگیجه شود.
- داروهای پوستی مانند رتینوئیدها: ممکن است باعث افزایش عوارض جانبی مانند مشکلات کبدی شود.
- دارو های پس از پیوند مانند آزاتیوپرین: ممکن است باعث افزایش عوارض جانبی مانند مشکلات کبدی شود.
- دارو های ضد التهابی مانند سولفاسالازین: ممکن است باعث افزایش عوارض جانبی مانند مشکلات کبدی شود.
- آنتی بیوتیک هایی مانند تریمتوپریم/سولفامتوکسازول: ممکن است باعث افزایش عوارض جانبی مانند آسیب مغز استخوان شود.