عوارض جانبی
اعصاب مرکزی: سردرد، افسردگی، حملات تشنج، توهمات، وزوز گوش.
پوست: اریتم مولتی فورم (سندرم استیونس - جانسون)، بثورات پوستی منتشر، نكروز اپیدرم، درماتیت اكسفولیاتیو، حساسیت به نور، كهیر، خارش.
دستگاه گوارش: تهوع، استفراغ، اسهال، درد شكم، بیاشتهایی، التهاب مخاط دهان.
ادراری ـ تناسلی: نفروتوکسیسیته همراه با اولیگوری و آنوری، كریستالوری، هماچوری، اولیگواسپرمی، عقیمی در مردان.
خون: آگرانولوسیتوز، آنمی آپلاستیك، آنمی مگالوبلاستیك، ترومبوسیتوپنی، لكوپنی، آنمی همولیتیك.
كبد: یرقان.
سایر عوارض: حساسیت مفرط، بیماری سرم، تب دارویی، آنافیلاكسی، عفونت ثانویه باكتریایی و قارچی.
توجه: در صورت بروز موارد زیر، باید مصرف دارو قطع شود:
علائم مسمومیت یا حساسیت مفرط، اختلالات هماتولوژیك همراه با گلودرد، رنگپریدگی، تب، یرقان، پورپورا، یا ضعف، كریستالوری همراه با كولیك كلیوی، هماچوری، اولیگوری، پروتئینوری، انسداد مجاری ادراری، تشكیل سنگهای ادراری، افزایش غلظت BUN یا آنوری، اسهال شدید ناشی از كولیت سودوممبران، تهوع، استفراغ، یا اسهال شدید و مداوم.
مسمومیت و درمان
تظاهرات بالینی: سرگیجه، خوابآلودگی، سردرد، کاهش سطح هوشیاری، بیاشتهایی، درد شكم، تهوع، استفراغ، و عوارضی همچون آنمی همولیتیك، آگرانولوسیتوز، درماتیت، اسیدوز، واكنشهای حساسیتی و یرقان که ممكن است مرگآور باشند.
درمان: اگر دارو طی چهار ساعت اخیر خورده شده باشد، باید شستشوی معده و به دنبال آن تصحیح اسیدوز، مصرف زیاد مایعات، و قلیایی كردن ادرار برای افزایش حلالیت و دفع دارو، انجام شود. درمان نارسایی كلیه و انتقال فرآوردههای مناسب خونی (در صورت مسمومیت شدید هماتولوژیك) ممكن است لازم باشد. در صورتی كه عملكرد كلیه بیمار طبیعی باشد، باید بیمار مایعات فراوان مصرف نماید. در صورت وجود آنوری، مصرف آب و نمك را محدود كرده و سایر اقدامات درمانی صورت گیرد. در صورت وجود كریستال یا انسداد كامل كلیوی، كاتتر قرار داده میشود. سولفاسالازین دارای وزن مولكولی پایین بوده و متابولیتهای آن میتوانند توسط همودیالیز برداشت شوند.
نكات قابل توصیه به بیمار
- از مصرف همزمان آنتی اسیدها با سولفاسالازین اجتناب كنید.
- برای كاهش دیسترس گوارشی و تسهیل عبور دارو به روده، آن را بلافاصله بعد از غذا مصرف كنید.
- سولفاسالازین میتواند بطور طبیعی رنگ ادرار را به زرد نارنجی تغییر دهد. همچنین ممكن است رنگ پوست نیز به زرد نارنجی تغییر كند. ممكن است دارو منجر به تغییر رنگ دائمی لنزهای تماسی گردد.
مصرف در كودكان: مصرف سولفاسالازین در كودكان كوچكتر از دو ماه ممنوع است.
مصرف در شیردهی: سولفاسالازین در شیر ترشح میشود و در شیردهی با احتیاط مصرف شود.
اثر بر آزمایشهای تشخیصی
- سولفاسالازین نتایج آزمونهای گلوكز ادرار با استفاده از سولفات مس (معرف بندیكت) را تغییر میدهد. این دارو ممكن است تعداد گلبولهای قرمز، پلاكتها یا گلبولهای سفید را كاهش دهد.
- سولفاسالازین میتواند منجر به افزایش سطح ALT و AST و كاهش سطح هموگلوبین شود.
منبع: سایت پرسشکده