آنفولانزای مرغی که گاهی اوقات به آن آنفلوانزای پرندگان هم گفته می شود، یک عفونت ویروسی است که نه تنها پرندگان بلکه انسان و حیوانات دیگر را نیز آلوده می کند، اما بیشتر اشکال ویروس آن محدود به پرندگان است. این ویروس ها به طور طبیعی در بین پرندگان آبزی وحشی در سراسر جهان مشاهده می شوند و می توانند پرندگان خانگی و سایر گونه های پرندگان و حیوانات را آلوده کنند. ویروس های آنفولانزای مرغی به طور عادی انسان را آلوده نمی کند. با این حال، عفونت های پراکنده انسانی با ویروس آنفولانزای مرغی دیده شده است. با این وجود برخی از کارشناسان نگران این هستند که با شیوع احتمالی H5N1، این بیماری ممکن است برای انسان ها خطرناک شود و جان آن ها را تهدید کند.
H5N1 شایع ترین نوع آنفولانزای مرغی است و می تواند برای پرندگان کشنده باشد و به راحتی می تواند بر انسان و حیوانات دیگر که در تماس با یک ناقل ویروس قرار دارند، تأثیر بگذارد. طبق گزارشات سازمان بهداشت جهانی، H5N1 اولین بار در سال 1997 در انسان کشف شد و تقریباً 60 درصد مبتلایان به آن جان خود را از دست داده اند.
انواع ویروس های آنفلوانزای مرغی
ویروس های آنفلوانزای مرغی A به دو دسته زیر تقسیم می شوند:
- ویروس آنفلوانزای مرغی کم بیماری زا (LPAI)
- ویروس آنفلوانزای مرغی بسیار بیماری زا (HPAI)
این دسته بندی ها به خصوصیات مولکولی ویروس و توانایی ویروس در ایجاد بیماری و مرگ و میر در مرغ ها بستگی دارد. ابتلا پرندگان به ویروس های LPAI ممکن است علائم خاصی را ایجاد نکند و یا در صورت بروز، منجر به علائم خفیفی شوند که در این شرایط حتی امکان دارد بیماری تشخیص داده نشود. اما ابتلا به ویروس HPAI می تواند باعث بیماری شدید و مرگ و میر بالایی شود. هر دو ویروس HPAI و LPAI می توانند به سرعت در بین پرنده ها انتشار پیدا کنند. با این حال، برخی از اردک ها بدون هیچ گونه علائمی از بیماری ممکن است آلوده شوند.
علل آنفولانزای مرغی
انسان پس از تماس مستقیم با پرندگان آلوده به ویروس H5N1، مبتلا می شود. هریک از کارهای زیر انسان را گرفتار آنفولانزای مرغی می کند:
- تماس و پرکندن پرندگان بیمار؛
- تماس با مدفوع و دیگر ترشحات پرندگان بیمار و یا تنفس در هوایی که این پرندگان در آنجا هستند؛
- آماده کردن پرندگان بیمار برای پختن غذا؛
- کشتار پرندگان آلوده؛
- آماده کردن پرندگان برای فروش؛
- حضور در بازار برای فروش پرندگان بیمار زنده.
خوشبختانه پختن و خوردن گوشت پرندگان مبتلا، فرد را بیمار نمی کند. اما دمای پخت گوشت پرندگان مبتلا باید حداقل ۷۴ درجه باشد و هنگام پخت تخم پرندگان آلوده، باید زرده و سفیده ی آن کاملا سفت شوند.
فضولات پرندگان نیز ممکن است حاوی ویروس باشند و غذای مصرفی پرندگان، تجهیزات، وسایل نقلیه، کفش و لباس، خاک، گرد و غبار و آب اطراف خود را آلوده کنند. پاها و روی بدن حیوانات نیز ممکن است آلوده به ویروس باشند.
علائم آنفولانزای مرغی
آنفولانزا مرغی علائمی شبیه به آنفولانزا معمولی دارند که عبارتند از:
- ضعف
- سرفه
- اسهال
- گلو درد
- سردرد
- آبریزش بینی
- دردهای عضلانی
- مشکلات تنفسی
عوامل خطردربروز بیماری آنفلوانزا :
- سن بیش از65 سال نسبت به بروز بیماری وعوارض ناشی ازآن حساسیت بیشتری دارامی باشد.
- افراد مبتلا به بیماریهای مزمن مانند بیماریهای قلبی، ناراحتی های مزمن تنفسی، دیابت، کم خونی مزمن، بیماریهای کلیوی مزمن، بیماران لوسمیک و افرادیکه به هر دلیل ازسیستم ایمنی ناکار آمدی برخوردارمی باشند بیشتردرمعرض ابتلاء به ویروس آنفلوانزا می باشند .
- کودکان زیر9 سال
- بارداری درزمان شیوع بیماری بویژه درسه ماهه دوم وسوم آبستنی
- مشاغلی که به واسطه آن بین افراد باحیوانات بیمار، ارتباط نزدیکی وجود دارد مانند کارکنان مراکز بهداشتی و درمانی، آزمایشگاهها وافرادیکه درپرورش وبهداشت حیوانات اشتغال دارند.
راههای انتقال ویروس آنفلوانزا:
ویروس آنفلوانزا درمحیط خارج دوام زیادی نداشته وازبین می رود .هوای سرد تا اندازه ای مقاومت ویروس را دربرابرشرایط محیطی افزایش میدهد. ویروس ازطریق قطره ها و ذرات کوچک به دنبال عطسه، سرفه وحرف زدن بطور مستقیم به دیگران علاوه براین، ویروس ازطریق وسایل نیزبه دیگران ویا از نقطه ای به نقطه دیگرمنتقل میشود. لوازمی مانند حوله ، قاشق، شانه، لباس، موادغذایی، لوازم موردنیازدرپرورش حیوانات، قفسها، حشرات، جوندگان، پوسته تخم مرغ، ماشین آلات و...... نقش مهمی درانتقال ویروس درجمعیتهای انسانی وحیوانی ایفا می نمایند. ویروس ازطریق مخاط بینی وحلق وارد بدن شده وپس از یک دوره مخفی 1 تا10 روز موجب بروز بیماری می شود.
راههای پیشگیری از عفونت:
- 4تا6 هفته قبل از مسافرت به مناطقی که خطر عفونت و بیماری وجود دارد واکسیناسیون انجام شده باشد ، داروهای مورد نیاز، تب سنج و الکل برای ضدعفونی کردن دست همراه باشد.
- از تماس مستقیم با طیور از جمله جوجه ها، مرغابی و اردک های بیمار و مرده اجتناب شودو از رفتن به محلهائی مثل مزرعه پرندگان و محل خرید و فروش طیور خودداری شود و نیز از تماس با فضولات پرندگان و ترشحات آنها و سطوح آلوده خودداری شود.
- شستشوی دقیق و مداوم دستها با آب و صابون.
- جمع آوری سریع پرندگان آلوده و انهدام آنها و قرنطینه کردن مناطق و پرندگان آلوده و ضد عفونی کردن این نواحی ،5- ویروس در دمای 56 درجه بمدت 3 ساعت و در دمای 60 درجه در مدت نیم ساعت از بین میرود.
- ضدعفونی کننده های حاوی ید ویروس را از بین میبرد.
- رعایت آداب تنفسی مانند جلوگیری از پخش ذرات و قطرات ترشحی به عدم انتشار بیشتر بیماری کمک میکند.
- در مکانهای شلوغ از ماسک استفاده شود.
- واکسینه کردن طیور و پرندگان.
- پرهیز از ذبح غیر بهداشتی حیوانات و نزدیک سبزیجات و میوه ها.
بیماری سنگ کلیه چیست؟
