بیماری های روده انواع مختلفی دارند که هر کدام نشانه های گوناگونی را دارا می باشند. سرطان روده مربوط به روده بزرگ میشود ،که بخش نهایی دستگاه گوارش شما را تشکیل میدهد. اغلب موارد سرطان روده بزرگ از تومورهای غیر خوش خیم (سلول های خونی) به نام پولیپ های آدنوماتوز آغاز می شود. با گذشت زمان برخی از این پولیپ ها می توانند به سرطان روده تبدیل شوند. پولیپ ها ممکن است کوچک باشند و علائمی بروز ندهند، به همین علت، پزشکان توصیه می کنند آزمایش های غربالگری منظم برای کمک به پیشگیری از سرطان روده بزرگ انجام دهید، تا پولیپ قبل از تبدیل شدن به سرطان روده شناسایی شود.
انواع بیماری روده
- بیماری کورون
- سندرم روده تحریک پذیر
- بیماری سلیاک
- کولیت اولسراتیو یا کولیت زخمی
- بیماری دیورتیکولوز
بیماری کورون
کورون یک بیماری مزمن است که موجب التهاب روده می شود. این بیماری بیشتر در قسمت پایینی روده کوچک (ایلئوم) و روده بزرگ (کولون) تاثیر دارد، اما می تواند هر جایی از لوله گوارش، از دهان تا مقعد را نیز مبتلا کند. این التهاب در تمام دیواره روده قرار دارد و موجب درد شکم، اسهال، تب و کاهش وزن می گردد. بیماری کرون ربطی به استرس ندارد. سیستم ایمنی این بیماران، دارای واکنش زیادی نسبت به مواد و باکتری های موجود در روده می باشد. هنگامی که گلبول های سفید خون به دیواره روده حمله کنند، التهاب سمی را می سازند که موجب ورم مزمن روده و زخم شدن آن می شوند. از آنجا که هیچ آزمایش خاصی برای تشخیص بیماری کورون وجود ندارد، پزشکان ترکیبی از آزمایشات را تجویز می کنند تا مطمئن شوند بیماری شما چیست و بیماری های دیگری که دارای علائم مشابه با کورون هستند را رد کنند. بیماری هایی که علائمی شبیه کرون دارند شامل سندرم روده تحریک پذیر، سلیاک، کولیت اولسراتیو و دیورتیکولوز است.
سندرم روده تحریک پذیر
سندرم روده تحریک پذیر یک اختلال شایع دستگاه گوارش است که می تواند بالا و پایین دستگاه گوارش را درگیر کند. زنان 2 تا 3 برابر مردان به این بیماری دچار می شوند. به نظر می رسد، رشد بیش از حد باکتری ها در روده باریک و روده بزرگ علت این بیماری باشد. در بیماران مبتلا به IBS، تولید گاز در روده بزرگ باعث می شود، روده بزرگ بیش از حد فعال شود. داروهای خاص و غذاها (شکلات، غذاهای چرب، لبنیات و حبوبات و الکل) باعث بدتر شدن علائم این بیماری می گردند. زنان مبتلا به IBS، ممکن است علائم بیماری را در طول دوره قاعدگی خود داشته باشند و این نشان می دهد که هورمون های جنسی می توانند بر IBS اثر بگذارند. بیشترین علت IBS به نظر می رسد که عفونت مزمن باکتری هایی که در روده زندگی می کنند، باشد. با وجود عفونت، اعصاب تخریب می شوند و یبوست رخ می دهد.
استرس علائم این بیماری را بدتر می کند. این بیماری با بیماری کورون متفاوت است، زیرا بیمار مبتلا به IBS علائم التهابی را ندارد. علائم التهاب عبارتند از: کاهش وزن، کم خونی، خونریزی از مقعد، مدفوع خونی و یا تب عودکننده. علائم در بالا و یا پایین دستگاه گوارش وجود دارد.
بیماری سلیاک
در بیماری سلیاک، پوشش روده باریک تخریب می شود و با جذب مواد مغذی تداخل دارد. بیماران دارای عدم تحمل پروتئینی به نام گلوتن می باشند. گلوتن در گندم، جو، چاودار و جوی دوسر وجود دارد.
در این بیماران وقتی گلوتن خورده شود، سیستم ایمنی به سلول های جداره روده باریک حمله می کند و موجب از بین رفتن پرزهای روده می شود. این پرزها، کارشان جذب مواد مغذی به خون است و بدون آنها، سوء تغذیه رخ می دهد. علائم این بیماری نیز شبیه علائم بیماری کورون است. علائم فقط منحصر به دستگاه گوارش نیست. یک بیمار ممکن است اسهال و درد شکم داشته باشد و بیمار دیگر دچار زودرنجی و افسردگی باشد. خستگی- کم خونی و کاهش وزن - درد استخوان و تاخیر رشد -تغییرات رفتاری ، گرفتگی عضلانی و بی حسی اندام - زخم دهان - تغییر رنگ دندان ها، عادت ماهانه نشدن و کمبود آهن از دیگر علائم این بیماری است این بیماری با استرس، جراحی، بارداری، زایمان و عفونت ویروسی شدت می گیرد.
کولیت اولسراتیو یا کولیت زخمی
بیماری کولیت زخمی همانند بیماری کرون، یکی از بیماری های التهابی روده است. التهاب و زخم های کوچک در دیواره روده بزرگ باعث این بیماری می شود. التهاب در مقعد و پایین ترین قسمت روده بزرگ رخ می دهد، اما می تواند تمام روده بزرگ را درگیر کند. زخم های کوچک در محل التهاب باعث تخریب سلول های پوششی روده و خونریزی می شود و عفونت می کند. بیماری کولیت زخمی با استرس رابطه ای ندارد، اما در برخی افراد، استرس موجب تشدید علائم بیماری می گردد. در این بیماری التهاب در قسمت بالای پوشش روده بزرگ وجود دارد، در حالی که در بیماری کورون، التهاب در تمام دیواره سخت روده ای وجود دارد. علت این بیماری واکنش سیستم ایمنی به محیط زیست، رژیم غذایی و یا عفونت موجب ایجاد التهاب در دیواره روده می شود. اسهال خونی، درد شکم و تب -خونریزی مقعد -خستگی -کم خونی- کاهش اشتها و کاهش وزن از علائم این بیماری است.
بیماری دیورتیکولوز
بسیاری از مردم دارای کیسه های کوچکی در روده بزرگ می باشند که به طرف بیرون برآمده هستند. هر کیسه کوچک را به نام دیورتیکولوم می خوانند و روده ای که دارای این کیسه ها باشد را دیورتیکولوز می گویند. وقتی این کیسه ها عفونی و یا ملتهب شوند، به نام دیورتیکولیت خوانده می شود.علت این بیماری، در کشورهایی که رژیم غذایی آنها از لحاظ فیبر غذایی کمبود دارد، این بیماری شایع است. فیبر باعث می شود مدفوع راحت تر دفع شود و از یبوست جلوگیری می کند. هنگامی که مدفوع و یا باکتری در دیورتیکولوم گیر کند، موجب عفونت آن و بروز بیماری می گردد. استرس با این بیماری در ارتباط است. علائم این بیماری ناگهانی و بدون علائم هشداردهنده بوجود می آیند. درد خفیف شکم وحساسیت زیاد به لمس در قسمت چپ و پایین شکم - نفخ - یبوست - تب و لرز- تهوع و استفراغ از علائم این بیماری است.
پیشگیری از بیماری های روده
- تغییر سبک زندگی و کمک به بهبود بیماری
- محدود کردن فرآورده های شیر
- غذاهای کم چرب بخورید
- مصرف غذاهای حاوی فیبر
- خوردن وعده های غذایی کوچک
- نوشیدن مقدار زیادی مایعات
- در نظر گرفتن مولتی ویتامین
- صحبت با یک متخصص تغذیه
- استرس
- مکمل های دارویی
سرطان روده یکی از بیماری های شایع روده بزرگ می باشد و یکی از علل شایع اسهال های مکرر و اختلال در سیستم گوارشی است.
خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ
- افزایش احتمال سرطان روده با شرایط التهاب روده
- سندرم های ارثی موثر در ایجاد سرطان روده
- خطر ابتلا به سرطان روده با سندرم های ژنتیکی
- سابقه خانوادگی سرطان روده بزرگ
- رژیم غذایی با فیبر کم، چربی بالا
- شیوه زندگی آرام از دلایل بروز سرطان روده
- دیابت از علت های ابتلا شدن به سرطان روده بزرگ
- افزایش احتمال سرطان روده بزرگ با چاقی؛
- سیگار کشیدن از دلایل ایجاد سرطان روده؛
- احتمال ابتلا شدن به سرطان روده با مصرف الکل
- پرتو درمانی برای درمان سرطان های قبلی
علائم و نشانه های سرطان روده بزرگ
- تغییر در عادات روده شما، از جمله اسهال یا یبوست یا تغییر مداوم در مدفوع شما، که بیش از چهار هفته طول بکشد.
- خونریزی مستقیم یا خون در مدفوع شما.
- ناراحتی مکرر شکم، مانند گرفتگی، نفخ یا درد.
- احساس اینکه روده شما کاملا خالی نشده است.
- ضعف یا خستگی.
- کاهش وزن نامعلوم.
نکته : بسیاری از افراد مبتلا به سرطان روده بزرگ هیچ علائمی در مراحل اولیه بیماری ندارند. هنگامی که علائم ظاهر می شوند، به احتمال زیاد، بسته به اندازه و مکان سرطان در روده بزرگ شما متفاوت است.
درمان سرطان روده
نوع درمان که پزشک شما توصیه می کند تا حد زیادی بستگی به مرحله سرطان شما دارد. سه روش اصلی درمان عبارتند از: جراحی، شیمی درمانی و اشعه.
جراحی
اگر سرطان روده شما بسیار کوچک است، پزشک ممکن است جراحی را پیشنهاد کند، مانند:حذف پولیپ ها در طول کولونوسکوپی. اگر سرطان شما کوچک است ممکن است پزشک بتواند در طول کولونوسکوپی آن را کاملا حذف کند. از بین بردن پولیپ های بزرگتر ممکن است نیاز به برداشت مقداری از دیواره روده منجر شود . پولیپ هایی که در طول جراحی کولونوسکوپی قابل برداشتن نیستند ،ممکن است با استفاده از جراحی لاپاروسکوپی حذف شوند. جراح ممکن است نمونه هایی از گره های لنفاوی را در ناحیه سرطانی پیدا کند. اگر سرطان به داخل روده افزایش یافته باشد، جراح شما ممکن است توصیه کمپلمان جزئی را بکند که در طی این روش، جراح بخشی از روده را که حاوی سرطان است همراه با یک حاشیه از بافت نرم در هر دو طرف سرطان حذف می کند. جراح شما اغلب می تواند بخش های سالم روده بزرگ یا مقعد را دوباره وصل کند.و یا حذف گره لنفاوی را برای شما پیشنهاد می کند، در این روش گره های لنفاوی برای نمونه برداری برداشته می شوند.
شیمی درمانی
شیمی درمانی برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می میشود ؛ اگر سرطان به گره های لنفاوی گسترش یافته باشد، شیمی درمانی برای سرطان روده بزرگ معمولا بعد از جراحی قابل استفاده است به همین ترتیب شیمی درمانی ممکن است به کاهش خطر ابتلا به سرطان و مرگ ناشی از سرطان کمک کند. گاهی اوقات شیمی درمانی ممکن است قبل از عمل جراحی نیز مورد استفاده قرار گیرد، با هدف کاهش سرطان قبل از عمل ؛ شیمی درمانی قبل از جراحی در سرطان رکتوم بیشتر از سرطان روده است. شیمی درمانی همچنین می تواند برای از بین بردن علائم سرطان روده بزرگ که به سایر نقاط بدن گسترش یافته است، کمک کند.
پرتو درمانی
پرتو درمانی با استفاده از منابع انرژی قدرتمند مانند اشعه ایکس برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده میشود، برای کاهش تومورهای بزرگ قبل از عمل، به طوری که آنها می توانند راحت تر برداشته شوند، یا برای از بین بردن علائم سرطان روده بزرگ .پرتودرمانی به تنهایی یا همراه با شیمی درمانی یکی از گزینه های استاندارد درمان برای مدیریت اولیه سرطان است.
سخن پایانی
سرطان پنهان کار است. تشخیص به موقع میتواند راه حلی قطعی برای جلوگیری از پیشرفت بیماری باشد. پزشکان توصیه می کند که افراد بالای ۵۰ سال معاینات غربالگری سرطان را همراه با معاینات سلامتی و بالینی انجام دهند. از این طریق سلامت شما تضمینی است. چرا که پیشگیری بهتر از درمان است. .پزشکان هر ساله انجام معاینات بالینی را به افراد توصیه می کند.
