علل و عوامل خارش سینه در زنان و راههای درمان آن

خارش سینه

این عضو از بدن زنان بسیار حساس هستند و در برابر کوچکترین ناراحتی واکنش نشان می دهند. خارش یا درد در سینه ها جزو علائم رایج در بین خانم ها هستند که امکان دارد در نتیجه عوامل متعددی بروز کند. در هر حال لازم است که علل احتمالی مشکل ریشه یابی شود و در صورت وجود هر نوع مشکل یا بیماری، نسبت به رفع آن اقدام شود.

علل خارش سینه

لباس زیر کثیف

گاهی ممکن است لباس زیرتان را خیلی دیر به دیر بشویید. متأسفانه، این موضوع می تواند سینه های شما را دچار مشکل کند. دکتر گولدنبرگ می گوید: “نوعی باکتری در لباس ها و همین طور لباس زیرهای کثیف به وجود می آید که می تواند موجب تحریک پوست شود.” اگر فکر می کنید خارش سینه شما به دلیل تمیز نبودن لباس زیرتان است، استفاده از پماد موضعی نئوسپورین (Neosporin) می تواند سوزش پوست را تسکین دهد. با این حال، شستشوی مرتب لباس زیر را دست کم نگیرید.

خارش ناشی از گرما

دکتر شری ای. راس (Sherry A. Ross) متخصص سلامت زنان معتقد است گرما نیز می تواند یکی از علت های خارش سینه باشد. او می گوید: “زمانی که سینه ها با گرمای زیاد روبرو شوند، شروع به عرق کردن می کنند. در این حالت، پوست سینه ممکن است قرمز، متورم و دچار خارش شود.” در واقع، خارش ناشی از گرما معمولا زمانی رخ می دهد که عرق روی پوست باقی مانده و موجب بسته شدن منافذ پوست شود. چطور می توان از این اتفاق جلوگیری کرد؟ پیشنهاد دکتر راس این است که سوتین و یا زیرپوش های سبک بپوشیم تا پوست قفسه سینه خنک بماند.

آفتاب سوختگی

برای آفتاب گرفتن بهتر است از یک ضدآفتاب مناسب با اس پی اف ۵۰ یا بالاتر استفاده کنید. با این حال، ممکن است چون این قسمت از بدن زیاد در معرض آفتاب قرار نمی گیرد، پوست آن حساس باشد و دچار آفتاب سوختگی شوید. در کنار عوارضی مثل پوست انداختن، آفتاب سوختگی می تواند موجب خارش سینه و تحریک شدید پوست شود. دکتر گولدنبرگ پیشنهاد می دهد برای تسکین خارش سینه، از یک مرطوب کننده و ترمیم کننده استفاده کنیم. آکادمی بیماری های پوستی آمریکا نیز وان یا دوش آب سرد و استفاده از مرطوب کننده های پایه آلوئه ورا را پیشنهاد می دهد.

ابتلا به اگزما

اگزما یک بیماری مزمن پوستی است که باعث خشکی پوست و التهاب پوست به همراه خارش و قرمزی پوست می شود. طبق گفتهٔ دکتر جک جاکوب (Jack Jacoub) متخصص انکولوژی، اگر مدتی است که دچار خارش سینه شده اید و نمی توانید علت آن را تشخیص دهید، احتمالا دچار اگزما شده اید. دکتر گولدنبرگ پیشنهاد می دهد کرم استروئید موضعی (topical steroid cream) را برای تسکین خارش سینه بر اثر اگزما از داروخانه تهیه کنید. هم چنین بهتر است مواد معطر که باعث تحریک پوست می شوند را نیز حذف کنید. اگر این پماد جواب گوی مشکل شما نبود، با پزشک مشورت کنید و داروی قوی تری بخواهید.

ابتلا به پسوریازیس

پسوریازیس بیماری پوستی است که با سیگنال های اشتباه، باعث افزایش سرعت چرخهٔ رشد سلول های پوست می شود. این بیماری خشکی و خارش پوست را در پی دارد. متأسفانه، پسوریازیس نیز مثل اگزما می تواند زیر سینه پدیدار شود. دکتر گولدنبرگ باز هم استفاده از کرم های استروئید موضعی و دوری از مواد معطر که باعث تحریک بیشتر این بیماری می شود را توصیه می کند.

صابون، شویندهٔ لباس یا نرم کنندهٔ لباس

التهاب تماسی (Contact dermatitis) یک واکنش آلرژیک است. بعضی اوقات، پوست بدن در تماس با مواد یا چیزهای جدید دچار واکنش می شود. خارش پوست یکی از این واکنش هاست. ممکن است شوینده یا نرم کننده ای که برای شستشوی لباس زیرتان استفاده می کنید، موجب بروز خارش سینه شود. حوله، ملحفه، شامپو بدن و در کل هر چیز که با پوست بدن در تماس باشد می تواند موجب بروز چنین واکنشی شود. برخی عطرها نیز در این قضیه دخیل هستند. برای همین است که دکتر گولدنبرگ پیشنهاد می دهد اگر دچار چنین واکنش هایی شدیم، از مواد بدون بو و عطر (fragrance-free) استفاده کنیم.

سوتین نامناسب

سوتین ها از انواع مختلف پارچه تهیه می شوند. برخی نمونه های ارزان قیمت می توانند به شدت پوست سینه را تحریک کنند. دکتر گولدنبرگ با اشاره به پارچه های لاتکس و پولی استر می گوید: “پارچه هایی که از مواد مصنوعی تهیه می شوند یکی از بزرگ ترین مشکلات در این زمینه هستند”. به توصیهٔ دکتر گولدنبرگ، اگر به تازگی از سوتین جدیدی استفاده کرده و دچار خارش سینه شده اید، بهتر است جنس های طبیعی دیگر مثل پنبه را امتحان کنید.

عفونت قارچی زیر سینه

احتمالا دربارهٔ عفونت قارچی واژن شنیده اید، اما بروز این عفونت زیر سینه ها نیز تقریبا رایج است. رطوبت می تواند زیر سینه ها باقی بماند و باعث به وجود آمدن محیط مناسبی برای رشد قارچ ها شود. در نتیجه، با پدیدهٔ خارش سینه روبرو می شویم. برای درمان، باید این قسمت از بدن را خشک نگه داشت. استفاده از داروهای ضد قارچ نیز مؤثر خواهد بود.

پوست خشک

بله، پوست خشک نیز می تواند یکی از دلایل خارش سینه باشد. دکتر راس می گوید: “پوست خشک در هر قسمت از بدن می تواند باعث خارش شود”. اگر مستعد داشتن پوست خشک هستید، مرطوب کردن سینه ها را فراموش نکنید. طبق پیشنهاد دکتر راس، کرم های مرطوب کننده، استروئید موضعی، روغن نارگیل خالص و ژله پترولیوم (petroleum jelly که با نام وازلین شناخته می شود) به درمان خارش سینه کمک می کند.

بارداری یا دوران شیردهی

دکتر راس می گوید: “در طول دوران بارداری و شیردهی، سایز سینه ها دو تا سه برابر بیشتر می شود. ترک های پوستی که ایجاد می شوند، گاهی با خارش همراه هستند”. در دوران شیردهی نیز نوک سینه ها ممکن است دچار خشکی و خارش شوند. برای تسکین خشکی و خارش ناشی از ترک های پوستی، دکتر راس پیشنهاد می کند از محصولات مناسب برای رفع خشکی پوست استفاده کنیم. برای نوک سینه خشک و دردناک نیز کرم لانولین بهبود زخم سینه مادر (lanolin cream) را امتحان کنید.

اختلال تیروئید

طبق گفتهٔ دکتر راس، زنانی که دچار کم کاری تیروئید هستند، در معرض خشکی پوست قرار می گیرند. این مورد نیز یکی از علت های خارش سینه به حساب می آید. کم کاری تیروئید زمانی رخ می دهد که غده تیروئید به اندازه ٔ کافی هورمون های مورد نیاز بدن را تولید نمی کند. باز هم، استفاده از کرم های مرطوب کننده، می تواند به کاهش خارش سینه کمک کند.

عوارض جانبی مصرف برخی از داروها

بسیاری از داروها با لیست بلند و بالایی از عوارض جانبی همراه هستند. معمولا خارش پوست نیز یکی از این عوارض است. داروهای ضد آکنه، دیورتیک (diuretics؛ ادرارآور) و برخی داروهای کلسترول و داروهای فشار خون هم با چنین عارضه ای همراه هستند. اگر حدس می زنید که داروی مصرفی تان موجب خارش پوست تان شده، بهتر است با پزشک تان مشورت کنید. در این زمینه، پزشک دز دارو را تغییر داده و یا در صورت لزوم، جایگزین مناسبی برایتان تجویز می کند.

در موارد خیلی خاص، خارش سینه می تواند نشانهٔ سرطان باشد

اگر دچار خارش سینه هستید، به احتمال زیاد یکی از موارد بالا علت اصلی این موضوع بوده است. اما این احتمال اندک نیز وجود دارد که سرطان سینه موجب خارش پوست در این ناحیه شود. طبق توضیحات دکتر جاکوب، این بیماری، نمونهٔ نادر اما متهاجمی از سرطان است که به غشای میان پوستی (لایه ای از پوست بین اپیدرم (روپوست) و زیر پوست قرار می گیرد) بدن حمله کرده و واکنش های محرک ایجاد می کند.

دکتر دنیس هولمز (Dennis Holmes) جراح سرطان سینه می گوید سرطان سینه التهابی (Inflammatory breast cancer) با نشانه های دیگری از جمله راش، پوست زبر، قرمز و متورم همراه است که به علت گرما، نمی توان آن ناحیه را لمس کرد.

ممکن است بیماری پاژه سینه (Paget disease of the breast) نیز علت خارش سینه باشد. این بیماری نوعی سرطان سینه نادر است که باعث ورود سلول های سرطانی به منافذ شیر (milk ducts) شده و درون و اطراف نوک سینه متراکم می شوند.

بیماری پاژه، می تواند باعث پوسته پوسته شدن یا زبر شدن پوست اطراف نوک سینه، ترشح خونی یا برگشت نوک سینه شود.

پرتودرمانی برای سرطان سینه

پرتودرمانی به دلایل مختلفی می تواند نامطلوب باشد و خارش سینه یکی از آنهاست. دکتر راس توضیح داد: “پرتودرمانی که برای درمان سرطان سینه استفاده می شود، کاملا پوست سینهٔ آسیب دیده را خشک کرده و می سوزاند. همین امر موجب خارش سینه خواهد شد. مرطوب نگه داشتن سینه در طول درمان می تواند عوارض جانبی پرتودرمانی سینه را کاهش دهد.”

درمان خارش سینه با دارو

اگر سینه شما دچار خارش شود اما بثوراتی وجود نداشته باشد، به احتمال زیاد یک واکنش آلرژیک ساده، پوست خشک یا رشد سینه علت بروز این عارضه هستند. خوشبختانه، خارشی که سرمنشا آن این علل باشند در خانه به راحتی قابل درمان می باشد.

کرم ها و ژل های موضعی: یک کرم یا ژل تسکین دهنده ی ملایم را به سینه های خود بمالید. گزینه های بدون نسخه (OTC) معمولا شامل یک عامل بی حس کننده (بی حس کننده موضعی) هستند که پراموکسین، نامیده می شود و خارش سطح پوست را سرکوب می کند.

استفاده ی موضعی از کرم ها، ژل ها و یا لوسیون های حاوی هیدروکورتیزون نیز برای سرکوب این خارش موثر است.

آنتی هیستامین ها: برای واکنش های آلرژیک یا خارشی که احساس می کنید از زیر پوست سینه نشات می گیرد، از یک آنتی هیستامین OTC مانند یکی از موارد زیر استفاده نمایید:

• سیتریزین (Zyrtec)
• دیفن هیدرامین (بنادریل)
• لوراتادین (کلاریتین)

آنتی هیستامین ها برای کاهش واکنش بدن شما به آلرژن و کاهش خارش و تحریک مورد استفاده قرار می گیرند.

درمان خارش سینه به روش خانگی

کمپرس سرد: همان طور که می دانید در صورتی که سینه ای که می خارد را در معرض سرما قرار دهید، پوست اطراف سینه خشک تر از حالت معمول می شود. اما قرار دادن کمپرس سرد بر روی پوستی که می خارد باعث از بین رفتن علائم آزاردهنده و خارش سینه می شود.

• از دستمالی نرم و تمیز استفاده کنید و یخ را داخل آن بپیچید.
• دستمال را حدود ده دقیقه بر روی سینه بگذارید.
• کمپرس را از روی سینه بردارید تا سینه دچار سرمازدگی نشود. سپس پس از چند دقیقه دوباره کمپرس سرد را روی سینه قرار دهید.

عادت های اشتباه در حمام کردن: هنگامی که احساس خارش در سینه دارید درباره روش ها و عادات حمام کردن خود فکر کنید. به عنوان مثال بعضی افراد مشاهده می کنند اگر بیش از نیم ساعت زیر دوش بایستند یا حمامشان طولانی شود خارش سینه شان بیشتر می شود. در این صورت باید تغییر در حمام کردن خود ایجاد کنند. مانند:

• به جای استفاده از آب داغ از آب گرم استفاده کنید.
• به جای استفاده از مواد شوینده معطر از مواد شوینده ساده استفاده کنید.
• بدن خود را با شدت لیف نکشید زیرا باعث بدتر شدن خارش می شود.
• از صابون خودتان استفاده کنید. در این صورت بیماری سایر افراد به شما منتقل نمی شود.
• قسمتی از پوست که پس از حمام کردن خشک شده است را با کرم مرطوب کنید. این کار باعث مرطوب شدن پوست می شود و از پوست در طول روز محافظت می شود.

سرکه سفید: احتمالا می دانید سرکه باعث از بین رفتن خارش بدن می شود. علاوه بر این، سرکه باعث از بین رفتن مواد شیمیایی باقی مانده بر روی لباس پس از شستشوی لباس با پودر لباسشویی می شود.

• می توانید سرکه را با آب داغ مخلوط کنید.
• این مخلوط را می توانید برای تمیز کردن لباس ها بخصوص سوتین استفاده کنید تا از شر مواد شیمیایی باقی مانده خلاص شوید.
• لباسی که با سرکه شسته اید را به خوبی خشک کنید تا از واکنش های آلرژیک احتمالی جلوگیری کنید.

روغن نارگیل: همه مردم می دانند روغن نارگیل بر روی پوست استفاده می شود و مزایای زیادی دارد. این روغن نه تنها برای پوست بلکه برای مو نیز استفاده می شود. برای از بین بردن خارش سینه نیز می توانید از روغن نارگیل استفاده کنید.

• روغن نارگیل را بر روی قسمتی که می خارد بمالید.
• می توانید پوست را با روغن ماساژ دهید تا جذب پوست شود.
• برای نتیجه مطلوب بهتر است این کار را چند بار در روز انجام دهید.

مایعات بخورید: آیا می دانید یکی از دلایل مشکلات پوستی کم آبی بدن است؟ هنگامی که آب می خورید از پوست که بزرگ ترین قسمت بدن است، محافظت می کنید.

• سعی کنید روزی هشت تا ده لیوان آب بخورید. هر چقدر فعالیت شما بیشتر باشد بدن به مقدار بیشتری آب احتیاج دارد.
• می توانید برای حفظ رطوبت پوست از مرطوب کننده استفاده کنید.
• همچنین می توانید برای دریافت مایعات به قدر کافی سوپ و آبگوشت بخورید.

لباس راحت: سعی کنید لباس های راحت و نرم بپوشید تا فضای کافی برای تنفس هوا توسط پوست وجود داشته باشد. لباس زیر شما نیز بهتر است راحت و نرم باشد.

• سوتین های نرم استفاده کنید و از پوشیدن سوتین هایی که از موادی تهیه شده است که باعث حساسیت و خارش سینه می شوند بپرهیزد.
• سوتین اندازه مهم ترین نکته است. هر چقدر سوتین تنگ تر و کوچک تر از سایز شما باشد احتمال خارش سینه بیشتر می شود.
• پس از عرق کردن سوتین خود را عوض کنید زیرا رطوبت باعث افزایش باکتری ها می شود.

لوسیون کالامین: لوسیون کالامین برای از بین رفتن خارش پوست استفاده می شود بنابراین برای از بین رفتن خارش سینه از آن استفاده کنید. هنگامی که این لوسیون را بر روی پوست می مالید خارش به کلی از بین می رود. همچنین پوست نیز سریع تر بهبود می یابد.
قسمتی از پوست که می خارد را تمیز کنید. می توانید از آب و صابون استفاده کنید.

• پوست را با حوله به آرامی خشک کنید.
• لوسیون کالامین را با استفاده از پنبه بر روی پوست قرار دهید.
• این کار را روزی دو یا سه بار انجام دهید تا به نتیجه مطلوب دست پیدا کنید.

پنبه: آیا می خواهید عرقی که بر روی سینه جمع شده است را از بین ببرید؟ می توانید با قرار دادن پنبه در محل مورد نظر این کار را انجام دهید. به یاد داشته باشید که هر چقدر بیشتر عرق کنید بیشتر احساس خارش در سینه خواهید داشت.
روش دیگر استفاده از سوتین های پنبه ای است. این سوتین ها به پوست اجازه می دهند به خوبی نفس بکشد.

• نشاسته ذرت: آیا تا به حال به این مسئله فکر کرده اید که چرا در بیشتر پودرها نشاسته ذرت وجود دارد؟ دلیل آن تاثیر نشاسته ذرت بر از بین رفتن عرقی است که باعث خارش پوست می شود. نشاسته ذرت باعث می شود پوست خشک بماند.
• پیش از قرار دادن نشاسته ذرت بر روی پوستی که می خارد، پوست را بشویید و با حوله تمیز خشک کنید.
• سپس نشاسته ذرت را بر روی سینه قرار دهید.
• این کار را دو بار در روز انجام دهید. در این صورت سینه عرق نمی کند.

روغن جوجوبا: همان طور که می دانید یکی از دلایل اصلی خارش سینه در زنان عرق کردن و نفوذ باکتری ها در پوست است. می توانید با استفاده از روغن جوجوبا از این مسئله جلوگیری کنید. این روغن از گسترش عفونت جلوگیری می کند.

• پیش از پوشیدن سوتین، روغن جوجوبا را بر روی پوست قرار دهید.
• روزی دو تا سه بار این روغن را استفاده کنید تا زمانی که پوست خشک شده شما بهبود یابد.

چای نعناع: یکی از دلایل اصلی مشکلات خانم ها در خصوص سینه به خاطر شیردهی است. راه حل آن مصرف چای نعناع است. نعناع خواص آرامش دهندگی دارد و باعث می شود خارش در کوتاه ترین زمان از بین برود.

• باید بگذارید چای به مدت مشخصی بجوشد.
• چای را بر روی قسمتی از سینه که می خارد بریزید.
• بگذارید خشک شود.
• این کار را چند بار در روز انجام دهید.

چای بابونه: اگر نعناع در منزل ندارید می توانید چای بابونه را جایگزین آن کنید. این چای برای درمان مشکلات پوستی بسیار موثر است. این چای باعث از بین رفتن خارش سینه می شود.

• چای بابونه را با استفاده از پنبه بر روی قسمتی از پوست که می خارد قرار دهید.
• این کار را چند بار در روز انجام دهید تا به نتیجه مطلوب برسید.

مراجعه به پزشک

در صورت وجود هر یک از موارد زیر، پزشک یا متخصص پوست خود را از خارش سینه های خود مطلع کنید:

• خارش بیش از چند روز یا چند هفته ادامه داشته باشد.
• خارش بسیار شدید باشد.
• سینه های شما حساس، متورم یا دردناک شده باشند.
• خارش به درمان پاسخ ندهد.
• بثورات در زیر، و یا بین سینه های شما ظاهر شده باشند.

سخن پایانی

اگر به تازگی دچار خارش سینه شده اید، احتمالا مواد شوینده نامناسب و یا موضوعی بی خطر دلیل بروز آن بوده است. اما اگر این خارش ادامه داشته و با نشانه های دیگری همراه است و یا نمی توانید علت دقیقی برای آن بیابید، حتما با پزشک تان مشورت کنید.