موثرترین حرکات ورزشی برای افرادی که دچار فلج مغزی هستند

فلج مغزی

فلج مغزی یا سی پی عارضه ای است که به علت آسیب مغز در دوران جنین و یا در سال های ابتدایی زندگی رخ می دهد. فلج مغزی یک بیماری دردناک است که در اثر آسیب مغزی پدید می آید و موجب ناتوانی جسمی و حرکتی در بدن می شود. این بیماری میتواند برای جنین ، نوزاد و کودک کم سن رخ بدهد. حرکات ورزشی و انجام فیزیوتراپی میتوانند در بهبود این بیماری موثر باشند و مشکلاتی از قبیل درد و گرفتگی های ماهیچه ای ، عدم تعادل بر بدن و حرکات ، ناتوانی عضلانی و... را التیام دهند.

نیاز بیماران فلج مغزی به تمرینات ورزشی

بیماری فلج مغزی ایرادات اساسی در حرکات بدن و ناتوانی در هماهنگی عضلات بدن را پدید می آورد به همین دلیل افراد مبتلا به این بیماری به اعمالی که باعث توانبخشی میشوند مانند فیزیوتراپی و ورزش احتیاج دارند. فلج مغزی به صورت حتمی درمان نمی شود اما موارد ذکر شده به بهبود آن کمک میکنند.اگر در مراحل اولیه این بیماری برای بهبود به انجام فیزیوتراپی و ورزش اقدام شود میتوان تا حدودی از کارافتادگی و ناتوانی بدن در آینده را کاهش داد. روش های فیزیوتراپی و ورزشی بیماران فلج مغزی بر اساس شدت ناتوانی و ابتلا به این بیماری متفاوت می باشد.چون این بیماری درجه بندی و سطوح مختلفی دارد. مغز و بدن ما هر دو نیاز به ورزش دارند تا وضعیت مناسبی برای به کارگیری آنها ایجاد شود. حرکات و تمرینات ورزشی سبب التیام حرکت خون، نیرومندی ماهیچه های قلبی عروقی و احساس طراوت و شادابی می شود. ورزش برای بیماران درگیر فلج مغزی نتایج مثبتی به همراه دارد. به کار گرفتن بدن و اجرای حرکات ورزشی و واگذاری وزن بر روی بدن به ویژه دست و پا علاوه بر تقویت ماهیچه ها ، موجب بهبود انعطاف پذیری و تحرک در افراد مبتلا به این بیماری می شود. اگرچه بیماران درگیر سی پی با ورزش عملکردشان التیام می یابد اما فیزیوتراپیست ها با کسب تجربه به این نتیجه دست یافته اند که کودکان مبتلا به فلج مغزی با انجام تمرینات فیزیوتراپی به نتیجه بهتری در بهبود میرسند.

فلج مغزی و نیاز به انجام فیزیوتراپی

فلج مغزی یا سی پی بیماری ای است که به سبب مورد آسیب قرار گرفتن مغز به دلایلی چون عفونت، سکته مغزی، صدمه متاثر از عدم رسیدن اکسیژن به مغز در مدت زمان قبل،حین و یا بعد از تولد رخ میدهد. اساسی ترین نشانه در بیماران مبتلا به فلج مغزی پیچیدگی و دشواری در کنترل فعالیت حرکتی و موقعیت بدن و همچنین مشکل داشتن در حفظ تعادل بدن می باشد. فلج مغزی بعد از تولد نوزاد شناسایی می شود و انجام فیزیوتراپی در مدیریت این بیماری در سال های پس از تولد نقش بسزایی دارد. البته همیشه آسیب مغزی به فلج مغزی تبدیل نمی شود و گاهی نواحی دیگری از مغز هم گرفتار زیان می شوند که منتهی به لطمه در بینایی، شنوایی و یادگیری می شود. برجسته ترین اولویت مداوا ی فلج مغزی کودکان به وسیله فیزیوتراپی جلوگیری از گرفتار شدن به بیماری های آزاردهنده ای چون آتروفی ، کاهش دامنه حرکتی مفصل ،انقباض عضلانی ،احساس درد در عضلات و مفاصل می باشد که ممکن است در آینده به سراغ بیماران فلج مغزی برود.

تمرینات ورزشی برای بیماران فلج مغزی

در دنیای امروز با شمار رو به افزون معلولین و نیز گسترش انواع رشته های ورزشی و نیاز حیاتی معلولین به تحرک و فعالیت بیشتر جسمانی لزوم ابداع و بکارگیری روشها و شیوه های جدید و آسانتر که خاص معلولین باشد بیش از پیش احساس می شود. سالهاست که این باور و ذهنیت نادرست معلولین نخاعی که محدویت های حرکتی مانع فعالیت های جسمانی و تمرینات بدنی آنان می شود، یا ورزش تاثیری بر جسم و روح ندارد، به کناری نهاده شده است. پزشکان متخصص بر این باورند حتی اگر بیمار یا معلولی یک سال هم هیچ تحرک و فعالیت بدنی نداشته باشد، باز هم می تواند با انجام فعالیت های بدنی ملایم، سطح سلامت کلی بدنش را ارتقاء دهد. در اینجا به بررسی تمرینات ورزشی مناسب برای افراد معلول می پردازیم. ورزش موجب بهبود گردش خون، تقویت عضلات قلبی عروقی و احساس شادابی می گردد. بنا به تمام دلایل ذکر شده ورزش برای بیماران مبتلا به فلج مغزی بسیار مفید است. البته لازم به ذکر است که ورزش کودکان مبتلا به سی پی مهمتر از ورزش روزانه افراد دیگر است. ورزش اعمال وزن روی دست و پا در وضعیت مناسب بدنی اعمال وزن بدن روی دست و پاها نه تنها موجب تقویت عضلات بلکه موجب بهبود انعطاف پذیری و تحرک در افراد مبتلا به سی پی می شود. فیزیوتراپیست ها به این نتیجه رسیده اند کودکان مبتلا به سی پی با اجرای این تمرین واکنش عضلانی طبیعی بیشتری نشان می دهند. این درمان را به اشکال مختلف می توان انجام داد:

• دست ها و زانو
• بریس روی آرنج
• نشستن به پهلو
• چنبک زدن
• زانو زدن
• نیمه یستاده
• تعادل ایستا

حفظ تعادل وزن یکی از مسائل مهم برای کودکان مبتلا به سی پی است. عدم کنترل وزن منجر به حرکات نامتعادل و در نهایت افتادن کودک می شود. آموزش و تمرین دادن بدن کودکان مبتلا به فلج مغزی کمک شایانی به این درمان می کند. کودکان معمولا هنگام انجام حرکت تعادل ایستا در ابتدا به زمین می افتند ولی به تدریج با تمرین سعی می کنند تعادل خود را حفظ کنند این تمرین برای کودکان بسیار جالب است. آن ها معمولا سعی می کنند این تمرین را بارها و بارها تکرارکنند تا بالاخره بتوانند تعادل خود را حفظ کنند. این حرکت نه تنها برای کودکان بلکه برای اولیاء نیز سرگرم کننده است. اولیاء معمولا برای تشویق و افزایش سلامتی کودک خود این تمرین را همراه فرزند انجام می دهند. با تمرین مکرر، کودک خیلی زود می تواند به طور مستقل این حرکت را انجام داده و دامنه حرکت و انعطاف پذیری مفاصل خود را افزایش دهد.

• تمرین زنجیر حرکتی بسته: این تمرین برای بهبود حرکت و وضعیت بدن انجام می شود. تمرین زنجیر حرکتی بسته در کودک مبتلا به سی پی زمینه انجام حرکات ناخواسته و غیرطبیعی را کمتر می کند. این ورزش به دلایل متعددی که در این قسمت معرفی می کنیم برای افراد موثر است: اصلاح وضعیت بدن انعطاف پذیری و تحرک عضلات

• دامنه حرکتی روزانه (ROM): ورزش های روزانه موجب تاخیر یا عدم وقوع حالت تشنج یا انقباض ناشی از کوتاه شدن غیرطبیعی عضلات می گردد. ( هنگامی که مفاصل به طور دائم کوتاه می شوند). انجام ورزش های روزانه تحرک مفاصل و بافت های نرم را حفظ می کند. تمرینات کششی دامنه حرکات کودکان مبتلا به سی پی را افزایش می دهد. تمرینات مقاومتی موجب افزایش قدرت بدنی می گردد. تمرینات تقویت عضلات راستگر یا بازکننده زانو موجب بهبود حرکاتی نظیر دولا شدن و طول گام ها می شود. آموزش کنترل حرکت و وضعیت بدن کمک می کند تا کودکان بتوانند مراحل تکامل را به ترتیب طی کنند. کنترل سر و گردن قبل از کنترل اندام تحتانی در اولیت این تمرین قرار دارد.

• نوارهای درمانی کینزیو: نوارهای درمانی کینزیو موجب تقویت و کشیدگی عضلات می شوند.

• اسپیلینت: اسپیلینت و کچ ها ابزارهای خارجی هستند که برای اعمال، توزیع و حذف فشار به بدن یا از بدن به نحو کنترل شده استفاده می شوند. هدف اصلی این روش کنترل حرکت بدن، تغییر یا پیشگیری از شکل بافت بدن است. با وجود این که شواهد زیادی برای اثبات این قضیه وجود ندارد اما اسپیلینت ها می توانند موجب اعمال فشار کم و کشش طولانی مدت شوند. طیف گسترده ای از اسپیلینت ها وجود دارد که تورم، حالت استراحت، انقباض عضله و دامنه حرکات فعال و غیرفعال را تحت تاثیر قرار می دهد.

• گچ متوالی: گچ کردن متوالی روش رایجی است که تاثیر چشمگیری در حالت تشنج یا انقباض مرتبط با کوتاه شدن عضلات دارد. این روش خاص موجب بهبود دامنه حرکات مفاصل می شود. در طول این روش با قالب گچی نیمه سخت و راحت، زمینه تحرک مفصل و یا مفاصل سفت فراهم می گردد. گچ کردن متوالی شامل تکرار قالب بندی گچی هر 1 یا 2 هفته برای بازسازی دامنه حرکات است.

• آب درمانی: آب درمانی فرصت های بی شمار تجربه، یادگیری و لذت بردن از مهارت های حرکتی را فراهم کرده و موجب افزایش مهارت های حرکتی و اعتماد به نفس در بیمار می شود. یکی از مزایای آب درمانی رفع هیپوتون در نوع اسپاستیک فلج مغزی است. غوطه ور شدن بدن در آب گرم 92 تا 96 درجه فارنهایت باعث افزایش دمای هسته ای، کاهش فعالیت فیبر گاما، کاهش فعالیت دوک عضلانی، تسهیل در شل شدن عضلات، کاهش تشنج، افزایش دامنه حرکات و ایجاد تراز وضعیت بدن می گردد.

• اسب درمانی: این روش درمانی شامل سوار کردن بیمار بر پشت اسبی است که زین نرمی دارد. نشستن بر پشت اسب به ایجاد تعادل و هماهنگی حرکات کودک مبتلا به فلج مغزی کمک می کند. نشستن صاف موجب واکنش تعادلی می گردد. انجام این حرکت نیاز به 3 نفر دارد. یک نفر که باید اسب را کنترل کند، فیزیوتراپیستی که کودک را همراهی می کند و نفر سومی که طرف مخالف فیزیوتراپیست ایستاده و علاوه بر مراقبت به جابجایی کودک کمک می کند.

امیدوارم از محتوای ورزش درمانی نهایت لذت را برده باشید و برای کسانی که دارای مشکل جسمی هستند، میتوانید ارسال نمایید. همچنین برای مشاهده ی مطالب پر محتوای دیگر میتوانید به بخش ورزش درمانی ساعدنیوز مراجعه نمایید. از همراهی شما بسیار سپاسگزارم.

موثرترین حرکات ورزشی برای درمان قوز گردن