بارداری ممکن است باعث بدتر شدن برخی از عوارض دندانی یا ایجاد عوارض جدید شود. بنابراین چک آپ های مکرر و حفظ بهداشت دندانی می تواند به سلامت شما و کودکتان کمک کند تغییرات هورمونی بارداری ممکن است بر دهان و دندان های شما تأثیر بگذارد. برای مثال، برخی زنان ممکن است دچار «التهاب لثه یا ژنژیویت بارداری» شوند. در این عارضه التهاب، حساسیت و تورم لثه ها به وجود می آید و ممکن است هنگام مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن لثه هایتان اندکی خونریزی کند.این عارضه را نباید درمان نشده باقی گذاشت، چراکه ممکن است به اشکال شدیدتر بیماری های لثه بینجامد. پزشکتان ممکن است توصیه کند، تمیز کردن دندان ها به طور مکررتری انجام دهید.همچنین در دوران بارداری ممکن است زنان به دلایل متفاوت به پوسیدگی دندان حساس تر شوند. تهوع صبحگاهی باعث افزایش میزان اسید درون دهان شما می شود که ممکن است لایه بیرونی دندان یا مینا را تخریب کند.بالاخره مکن است به دلایل گوناگون ازجمله تهوع صبحگاهی، حساس تر شدن رفلکس گگ (اوغ زدن بیشتر)، دردناک شدن لثه ها و خستگی، زن باردار نتواند از برنامه دو بار مسواک زدن در روز و نخ دندان کشیدن پیروی کند.
مراقبت از دندان ها در هر سنی حائز اهمیت است و در دوران بارداری به دلیل تغییرات هورمون ها این مهم دوچندان می شود. خراب شدن دندان ها، عفونت و خونریزی لثه ها بیماری های شایع در زنان باردار است. بنابراین مادران باردار برای حفاظت از دندان های خود و اینکه نوزاد در رحمشان دندان های سفید و محکمی داشته باشد، باید مراقبتشان را بیشتر کنند. دکتر حسین خاتمی پور -دندانپزشک- برای کمک به زنان باردار توصیه هایی می دهد که با رعایت آنها می توانند دندان های سالمی داشته باشند.
ویزیت شدن توسط دندانپزشک مهم ترین کاری است که زنان قبل از بارداری باید انجام دهند. زنان به این موضوع کمتر توجه دارند و فکر می کنند این کار ضرورتی ندارد، اما ویزیت شدن توسط دندانپزشک کمک می کند اگر مشکل دهان و دندان وجود داشته باشد، تشخیص و درمان شود. زنان در مدت بارداری علاوه بر پزشک زنان و زایمان باید تحت نظر دندانپزشک هم باشند. درصورت بروز مشکل، داروهایی که توسط دندانپزشک تجویز می شود باید با نظر پزشک زنان مصرف شود.اگر مادران باردار با دندان درد یا دردهای دهان و لثه مواجه شدند هنگام مراجعه به دندانپزشک باید نام و میزان داروهایی که مصرف می کنند، را بگویند. این کار در تجویز دارو یا کارهای مربوط به درمان به دندانپزشک کمک می کند.
گاهی مواقع لازم است مادران باردار چندین جلسه به دندانپزشک مراجعه کنند که متأسفانه این موضوع نادیده گرفته می شود و بعد از جلسه اول مادران باردار تمایلی به پیگیری ندارند. بارداری دوران بسیار حساسی است و مادر با مراقبت از خود می تواند سلامت نوزاد را تضمین کند. همه زنان باردار حالت تهوع صبحگاهی را دارند. این موضوع باعث می شود که مادران باردار از مسواک زدن طفره بروند و بوی خمیردندان را عامل تهوع می دانند. این نظر اشتباهی است و مادران باردار می توانند با تغییر خمیر دندان و انتخاب مسواک مناسب، بدون هیچ مشکلی دندان هایشان را مسواک بزنند. اگر به هر نحوی مسواک زدن باعث تهوع زنان باردار می شود برای شست وشوی دهان و تمیز کردن دندان ها بهتر است از دهان شویه ملایم استفاده کنند.
انتخاب خوراکی های مفید و البته سالم مانع از خرابی دندان ها در دوران بارداری می شود. بنابراین بهتر است بارداران از خوراکی های شکردار و انواع شیرینی استفاده نکنند. خوردن لبنیات مانند ماست و شیر و پنیر، به ویژه در سه ماهگی برای رشد دندان و لثه نوزادان بسیار خوب است و به همین دلیل مادران باید سعی کنند محصولات لبنی را در رژیم غذایی شان قرار دهند.
گاهی اوقات مشکلات مربوط به لثه و دندان در دوران بارداری پیش می آید که درمانش به بعد از زایمان موکول می شود. مادران این نکته را فراموش نکنند و بعد از تولد نوزاد در نخستین فرصت به دندانپزشک مراجعه و درمان را انجام دهند.
دلایل دچار شدن به درد دندان در دوره بارداری چیست؟
پلاک کنترل در دندان پزشکی پیشگیری
برای اینکه خانم های باردار با درد های شدید دندانی مواجه نشوند و بالطبع خواستار کشیدن یا درمان های دیگر دندان نشوند به خصوص در سه ماهه اول حاملگی بهتر است با استفاده از روش های موجود در دندان پزشکی پیشگیری پلاک های میکروبی دندان های خود را کنترل کرده و مانع از تجمع این پلاک ها شوند بنا براین بهتر است که:
1- در دورانی که باردار نیستند از سالم بودن دندانهای خود اطمینان یابند. واضح است که درد نداشتن دندانها دلیل سالم بودن آنها نیست. آنها تنها هنگامی می توانند از سالم بودن دندانهایشان مطمئن شوند که یک دندانپزشک پس از معاینه کامل سلامتی آنها را تأئید کند.
۲- ضمن مراجعه به دندانپزشک روش صحیح مسواک کردن و نخ زدن و رعایت دستورات بهداشتی را بیاموزند. در صورت لزوم دندانپزشک می تواند خانم حامله را نزد یک متخصص بهداشت بفرستد تا او نیز دستورات لازم بهداشتی و دندان پزشکی پیشگیری را در اختیارش قرار دهد. آموزش لازم در مورد رژیم غذایی نیز در همین مرحله انجام می شود. خانمهای باردار باید بدانند که رعایت این دستورات در دوران بارداری بسیار ضروری تر از مواقع دیگر است چرا که سهل انگاری در ایام بارداری زیانهای فراوانی را به دنبال خواهد داشت آنها باید به یاد داشته باشند که با رعایت بهداشت دهان خود الگوی بسیار خوبی برای فرزندان آینده خود خواهند بود.
3- حتی بدون اینکه از دندان های خود ناراحتی داشته باشند هر شش ماه یک بار جهت معاینه و بررسی دندانها به دندانپزشک مراجعه نمایند تا در صورت وجود پوسیدگی با درمان به موقع از پیشرفت آن جلوگیری شود.
عدم توجه به مراقبتهای خانگی (home care) و دندان پزشکی پیشگیری که هیچ اثر سوئی برای زنان غیر باردار ندارد می تواند برای همان زنان در دوران بارداری مشکلاتی را ایجاد کند زیرا ثابت شده که تغییرات هورمونال اثراتی روی پریودنشیم می گذارد.
از آنجائیکه ظرفیت معده خانمهای باردار در سه ماهه سوم حاملگی کاهش می یابد در نتیجه بیمار به میزان کمتر ولی به دفعات بیشتر غذا می خورد و این مسئله به صورت عادت در می آید و معمولا از غذا هایی که خاصیت پوسیدگی زائی بسیار بالائی دارند.
استفاده می کند. علاوه براین در سه ماهه اول بارداری به علت (morning sickness) و استفراغ های مکرر مینا به طور متناوب در معرض اسید قرار می گیرد. ژنژیویت گرانولوم پیوژنیک، پوسیدگی، از دست دادن دندان در بیمارانی که قبل از حاملگی هیچ مشکل دندانی نداشته اند ممکن است دیده شود. احتمال دارد که این بیماران قبل از باردار شدن پلاک کنترل کافی نداشته اند و به علت تغییرات هورمونال در دوران بارداری این وضعیت شدید شده است .
بنابراین لازم است که هر چه زودتر به بیماران باردار مراقبت های صحیح در خانه و دندان پزشکی پیشگیری را آموزش داد. آنها میبایستی حتی الامکان در مراحل اولیه بارداری بوسیله دندانپزشک معاینه دقیق و کامل شوند. بیمارانی که تمایل برای استفاده از نخ طبی دندان ندارند باید به اهمیت کنترل پلاک میکروبی دندان ها پی ببرند و بیمارانی که از روشهای دندان پزشکی پیشگیری استفاده نمی کنند باید تشویق شوندکه حداقل هفته ای یک بار این کار را انجام دهند.
