بیماری پانکراتیت زمانی رخ می دهد که پانکراس (لوزالمعده) ملتهب می شود. پانکراس اندامی است که انسولین و آنزیم های گوارشی تولید می کند. این آنزیم ها ممکن است برخی اوقات سبب آسیب و تحریک پانکراس شوند. این تحریک می تواند کوتاه مدت یا بلند مدت باشد. لازم است رژیم غذایی این افراد به گونه ای باشد که سبب تشدید علائم بیماری نشود
علل بروز پانکراتیت
- شایعترین علت پانکراتیت مزمن نوشیدن زیاد الکل است.
- پانکراتیت همچنین می تواند ژنتیکی یا علائم واکنش خود ایمنی باشد. در بسیاری از موارد پانکراتیت حاد، این بیماری توسط مجرای صفراوی مسدود شده یا سنگ صفراوی ایجاد می شود.
دستورات غذایی پانکراتیت
در اینجا چند دستور غذایی مخصوص التهاب لوزالمعده حاد و مزمن را ذکر می کنیم:
- همیشه بر مصرف غذای سالم، توجه داشته باشید.
- یک رژیم غذایی کم چرب از بدتر شدن التهاب پیشگیری می کند.
- ترک الکل و سیگار
- مصرف تری گلیسیرید های متوسط زنجیره ای (MCTs ) چون نیازی به هضم توسط آنزیم های پانکراس ندارند.
- با پزشک خود درباره مصرف مکمل های آنزیم گوارشی مشورت کنید.
- با پزشک خود درباره مصرف مکمل های ویتامین A، E، D، K و B12 مشورت کنید.
- با پزشک خود درباره مصرف مواد معدنی مانند کلسیم و آهن مشورت کنید.
- در طول روز 6 تا 7 وعده غذایی کوچک بخورید
- غذاهایی که بیش از حد فیبر دارند را به یکباره مصرف نکنید.
- ازسبزیجات آبپز و پوره شده استفاده کنید تا فشار کمتری بر روی معده وارد شود.
رژیم التهاب لوزالمعده و مواد غذایی که مجاز به خوردن آنها هستید
- گیاهان مانند اسفناج، گل کلم، سیب زمینی شیرین، پیازچه، هویج، چغندر و خیار.
- میوه هایی مانند گیلاس، زغال اخته، سیب پوست گرفته و آناناس.
- MCTs مانند نارگیل، روغن نارگیل، ماست و شیر.
- پروتئین مانند عدس، لوبیا و گوشت بدون چربی.
- دانه های کامل مانند جو، جو دوسر و برنج سفید.
- نوشیدنی ها مانند آب، آب میوه، آب نارگیل و دوغ
- چاشنی ها مانند نخود و نخود سبز هوموس
توجه: اگر پانکراتیت مزمن دارید، مجاز به مصرف لوبیا و دانه های کامل نیستید. دکتر یا متخصص تغذیه، با توجه به شدت بیماری، شما را در مصرف غذا راهنمایی می کنند.
رژیم پانکراتیت و مواد غذایی که مجاز به خوردن آنها نیستید
غذاهای حاوی قند زیاد، این غذاها باعث افزایش سطح تری گلیسیرید شده و باعث تشدید پانکراتیت حاد می شوند.
- نوشیدنی های گازدار
- غذاهای پرچرب مانند کره، آووکادو، نارگیل خشک شده، آجیل، دانه، کره بادام زمینی
- میوه هایی با فیبر زیاد و خوردن میوه با پوست
- غذاهایی که سدیم زیادی دارند مانند ویفر، پنیر و گوشت های فرآوری شده
- گوشت های پر چرب مانند گوشت گاو
- سس مایونز
- نوشیدنی هایی خیلی شیرین مانند آب میوه های بسته بندی شده و نوشیدنی های انرژی زا
- لبنیات پر چرب
- همبرگر، پیتزا، چیپس و مرغ سرخ شده
- کیک، شیرینی، دونات، بستنی و میلک شیک
واضح است که باید از خوردن غذاهای ناسالم اجتناب کنید زیرا سیستم گوارشی باید به سختی آنها را هضم کند.
سایر درمان های پانکراس
- اگر لوزالمعده شما در اثر پانکراتیت آسیب دیده باشد، تغییر در رژیم غذایی به شما کمک می کند احساس بهتری داشته باشید. اما ممکن است برای بازگرداندن کامل عملکرد لوزالمعده کافی نباشد.
- پزشک ممکن است آنزیم های پانکراس مکمل یا مصنوعی را برای شما تجویز کند تا بتوانید در هر وعده غذایی مصرف کنید.
- اگر هنوز دچار درد ناشی از پانکراتیت مزمن هستید، برای جایگزینی درمان پانکراتیت تجویز شده توسط پزشک، روش درمانی جایگزین مانند یوگا یا طب سوزنی را نیز در نظر بگیرید.
- در صورت ادامه درد ، سونوگرافی آندوسکوپی یا جراحی ممکن است بعنوان مسیر بعدی عمل توصیه شود.