کمردرد (به انگلیسی: Low Back Pain) مشکل و شکایت شایعی است که ۸۰٪ از افراد در دوران زندگی خود حداقل یک مرتبه به علت کمردرد به پزشک مراجعه کرده اند.
در ستون فقرات، درصورت ضایعه و درگیرشدن عناصر حساس به درد .همانند ماهیچه ها و تاندون آنها، رباط ها، فاسیا، مفاصل بین مهره ای پشتی (مفاصل فاست یا آپوفیزیال)، اعصاب نخاعی و ریشه های آنها، عروق خونی و طناب نخاعی .به هر دلیلی، احتمال ایجاد درد وجود دارد که ممکن است در همان ناحیه و یا نقاط دورتری به شکل دردهای تیرکشنده احساس گردند.
علت کمر درد
کمر درد علل گوناگونی دارد. شایعترین علل کمر درد در دنیای ماشینی امروزعلل مکانیکال یا علل عضلانی است افزایش یا کاهش گودی کمر در اثر اختلال عملکرد عضلات بسیار شایع است. این نوع درد در اثر تنبلی عضلات یا عملکرد عضلات ایجاد می شود.این درد گاهی اوقات پس از انجام فعالیتی خاص مانندبلند کردن اشیاء یا خم شدن شعله ور می شود. افزایش سن خود به تنهایی نقش مهمی در بروز این عارضه ایفا می کند.در ادامه به بررسی برخی از دلایل شایع ایجاد کمر درد پرداخته خواهد شد.
کشیدگی
عضلات و رباط های کمر بر اثر فعالیت زیاد ممکن است کشیده یا پاره شوند. علایم و نشانه های این حالت شامل درد، خشکی و اسپاسم عضلات کمر است. استراحت و درمان های فیزیکی به درمان این علایم آزار دهنده کمک خواهد کرد.
دیسک آسیب دیده
دیسک های کمر همیشه در معرض آسیب هستند و این خطر با افزایش سن بیش تر هم خواهد شد. قسمت خارجی دیسک ممکن است دچار پارگی یا فتق شود.فتق دیسک حالتی است که در آن غضروف اطراف دیسک به طناب نخاعی یا ریشه های عصبی فشار وارد می کند. در واقع دیسک به شکل یک بالشتک بین مهره ها قرار دارد و فشار وارد شده به آن ها را کنترل می کند، در این حالت این فضای نرم بین مهره ها از جای طبیعی خود خارج می شود. این حالت به علت فشار زیاد وارد شده به ریشه ی عصبی ایجاد می شود. آسیب دیسک معمولا ناگهانی بوده و بعد از پیچ خوردن کمر و یا بلند کردن یک جسم سنگین رخ می دهد. بر خلاف کمر درد ناشی از کشیدگی این درد بیش تر از ۷۲ ساعت ادامه خواهد داشت.
سیاتیک
سیاتیک می تواند به همراه یک فتق دیسک رخ دهد، در این حالت دیسک به عصب سیاتیک فشار وارد می کند. در نتیجه این عصب باعث ایجاد درد در پا خواهد شد. بیماران درد سیاتیک را به درد سوختگی یا فرو رفتن سوزن در بدن تشبیه می کنند.
تنگی کانال نخاعی
در تنگی کانال نخاعی فشار زیادی بر طناب نخاعی و اعصاب نخاعی وارد می شود. عمده دلیل بروز این مشکل از بین رفتن دیسک بین مهره هاست. بعد از آن است که فشار زیادی به ریشه های عصبی یا طناب نخاعی وارد می شود.
علایم این عارضه عبارتند از:
- بی حسی
- گرفتگی عضله
- خستگی
امکان دارد فرد این علایم را در هر نقطه از بدنش حس کند. علایم در بسیاری از بیماران در هنگام راه رفتن و ایستادن شدیدتر خواهد شد.
انحنای غیر طبیعی ستون مهره ها
کَژپُشتی یا اسکولیوز، گوژپُشتی یا کایفوزیسو لوردوز از جمله اختلالاتی هستند که باعث انحنای غیر طبیعی ستون فقرات می شوند. این مشکلات در کودکی و در سنین بلوغ قابل تشخیص بوده و به دلیل افزایش فشار وارده بر عضلات، تاندون ها، رباط ها و مهره های کمر باعث ایجاد درد و تغییر ساختار قامتی می شوند.
برخی از مشکلات و بیماری ها باعث کمر درد می شوند:
- فیبرومیالژی: که یک سندرم درد اسکلتی-عضلانی مزمن است و مفاصل، عضلات و تاندون ها را درگیر می کند.
- اسپوندیلیت: که التهاب مفاصل بین استخوان های کمر است.
- اسپوندیلوز: یک اختلال مخرب است که منجر به از دست رفتن ساختار طبیعی ستون فقرات و عملکرد آن می شود. از طرفی افزایش سن در بروز آن نقش اساسی دارد. مکان و شدت تخریب در افراد مختلف متفاوت است.
از طرفی دیگر مشکلات کلیوی و مثانه، اندومتریوز ، کیست تخمدانی و فیبروز رحمی، سرطان و بارداری هم احتمال دارد باعث بروز درد کمر شوند. برای اینکه مطمئن شوید کدام یک از علت های ذکر شده باعث بروز کمر درد شده است، می توانید با پزشک مشورت کنید. در ادامه به بررسی انواع کمر پرداخته خواهد شد.
انواع کمردرد
گاهی کمردرد می تواند نشانه ای از یک بیماری بسیار حادتر در بدن مانند سرطان باشد. مثلاً بعد از انجام معاینات پزشک مشخص می شود که علت کمردرد یک متاستاز و انتشار سرطان از یک نقطه دیگر بدن مثل پروستات و تخمدان و.. باشد حال آنکه تا آن زمان سرطان اولیه علائم ایجاد نکرده است.
کمردرد التهابی
کمردردهای التهابی یکی از دلایل کمردرد است که اغلب با استراحت تشدید می شود و بیمار صبح که از خواب بلند می شود، دارای درد شدیدی در ناحیه کمر است. درحالی که درد كمر در حین فعالیت های روزانه بیمار اغلب بهتر می شود.البته باید توجه کنید در فاز حاد و تحریکی دیسک کمر و حملات آرتروز کمر هم با دردهای مقطعی که صبح تشدید می شوند مواجه هستیم. در این نوع کمر درد بیماران به هیچ وجه به دلیل تشدید درد در صبح قادر به انجام فعالیت های روزمره نیستند.
همچنین در کمرهای التهابی گاهی علت می تواند روماتیسم مفاصلی باشد که روماتیسم خود در اکثر موارد علت ژنتیکی دارد و از والدین به فرزندان منتقل می شود.اگر علت كمردرد عفونت هم باشد با همین تظاهرات التهابی خود را نشان می دهند. یعنی مثلاً بیماری که به دلیل تب مالت در حال حاضر درد ناحیه کمر دارد عمدتاً كمردرد وی در صبح و اصولاً با استراحت تشدید می شود.بسیاری از انواع سرطان ها و تومورهای نخاعی هم ممکن است خود را به صورت درد شبانه نشان دهند.البته مجموعه درد التهابی کمردرد یعنی تمام انواع کمر دردهای دارای منشأ روماتیسم، عفونی و سرطانی مجموعاً 10 تا 15 % علل کمر درد را بیشتر تشکیل نمی دهند.
کمردرد عصبی
در این حالت اغلب عصبی شدن و ناراحت شدن فرد موجب اسپاسم عضلانی و ازجمله اسپاسم کمر می شود و به همین دلیل پاتولوژی موجود در کمر را تشدید می کند.پس بنابراین همه کمردردها با عصبی شدن تشدید می شود و لزوما کمردردی که با عصبی شدت تشدید می شود کمردرد عصبی نیست . از طرف دیگر گاهی کمردرد عصبی ممکن است نوعی رفتار عادتی باشد که بیمار را به سمت مرخصی و استراحت های خانگی بکشد.
تغییرات هورمونی
جالب است بدانید دلایل کمر درد هرچه باشد در خانم ها در دوران عادت ماهانه تشدید می شود و بسیاری ممکن است علت کمردرد در زنان را پریود بودن بدانند درحالی که این عامل تنها تشدیدکننده است.
کمر درد شغلی
تمام افراد حداقل یک بار در طول عمر دچار کمردردهای شغلی می شوند و 20% مردم سالي يكبار به این نوع کمردردها دچار می شوند.کمردرد شغلی یک واقعیت است و شایع ترین شكايت شغلي است و علت بيشترين ساعت كار ازدست رفته می باشد.کمردردهای شغلی درمجموع پرهزینه ترین مشكل بهداشتي محيط كار می باشد و در هر مقطع از زمان 2% از جمعيت زير 45 سال را ناتوان می کند و در مجموع در آمريكا سالي 50 بيليون دلار فقط هزينه اجتماعي دارد. در ادامه به بررسی برخی از علائم و نشانه های کمر درد پرداخته خواهد شد. در ادامه به علائم و نشانه های کمر درد می پردازیم.
علائم و نشانه های کمر درد
کمر درد انواع گوناگون دارد؛ این درد می تواند تیز یا خنجری، خفیف یا سنگین باشد. بیماران مبتلا به کمر درد با علائم زیر مواجه می شوند:
- تشدید درد کمر زمان خم شدن یا بلند کردن اشیاء
- تشدید درد هنگام نشستن
- تشدید درد هنگام ایستادن و راه رفتن
- رفت و برگشتی بودن درد، تسکین کامل در بعضی روزها و شدت گرفتن در روزهای دیگر
- گسترش درد از کمر به باسن یا ناحیه خارجی لگن، این درد در پایین پا منتشر نمی شود.
- فتق دیسک معمولاً با سیاتیک نیز همراه است. چنین حالتی با درد پا و باسن و حتی کرختی یا بی حسی، گزگز کردن یا ضعفی توأم است که تا کف پا را درگیر می کند.البته گاهی بیمار مبتلا به سیاتیک از کمر درد رنج نمی برد.
تشخیص کمر درد
پزشک پس از بررسی علائم و سابقه و شرح حال پزشکی بیمار، پشت و کمر را معاینه می کند و در حین معاینه وضعیت کمر را ارزیابی می کند و ناحیه های متفاوت را فشار می دهد تا نقطه دردناک را بیابد. سپس به منظور بررسی محدودیت ها یا درد از بیمار می خواهد تا رو به جلو، عقب و طرفین خم شود.پزشک گاهی عملکرد عصبی پاها را می سنجد؛ برای مثال واکنش های زانوها و مچ پاها را بررسی می کندو همچنین آزمون حسی و قدرت را انجام می دهد. پزشک به کمک این سنجش ها می تواند تشخیص دهدکه آیا اعصاب صدمه جدی دیده اند یا خیر.آزمایش های تصویربرداریپرتونگاری (اشعه ایکس)، تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (ام.آر.آی.)،مقطع نگاری محوری رایانه ای (سی.ای.تی. اسکن)، اسکن استخوان وسنجش تراکم استخوان نیز برای تأیید تشخیص پزشک به کار برده می شود.
کمردرد یکی از شایعترین بیماری های سیستم اسکلتی_عضلانی بدن انسان است بطوری که بسیاری از مراجعان به مراکز درمانی و کلینیک های فیزیوتراپی را افراد مبتلا به کمردرد تشکیل می دهند.احتمالال شما هم کمردرد را تجربه کرده اید و بسته به شدت آن و عامل ایجاد کننده آن مشکلاتی را برای شما ایجاد کرده است. در این مورد مطالبی که ارائه شد امیدواریم مفید واقع شده باشید.
درمان کمر درد با نمک در طب سنتی
