خواص چای رویبوس چیست؟

با توجه به فرارسیدن فصل سرما و آغاز شیوع بیماری های ویروسی، استفاده از انواع چای و دمنوش طرفداران بیشتری پیدا می کند زیرا علاوه بر احساس گرمایی که نوشیدن انواع چای یا دمنوش در بدن ایجاد می کند، به واسطه خواص گوناگونی که دارد می تواند بدن را در مقابل بسیاری از بیماری ها تقویت کند و از بروز برخی مشکلات پیشگیری کند، تنها نکته در انتخاب دمنوش مناسب در این است که از خواص و مضرات آن آگاهی داشته باشیم و با توجه به پیش زمینه بیماری های خود آن ها را تهیه کنیم. یکی از انواع این دمنوش ها، چای رویبوس است که ممکن است برای بسیاری از خوانندگان این نام، ناآشنا باشد. از اینرو، در این مقاله به معرفی چای رویبوس و خواص و مضرات آن و همین طور طرز تهیه آن می پردازیم.

انواع چای رویبوس

به غیر از کاپوچینوی قرمز (یا همان اسپرسوی رویبوس) که هنوز خیلی در سرتاسر دنیا شناخته شده نیست، دو نوع محصول دیگر با نام چای رویبوس وجود دارد: چای رویبوس سبز و قرمز. چای رویبوس قرمز رایج ترین نوع این محصول است و فرایند تولید و فرآوری آن مشابه چای سیاه می باشد. در تولید این چای، برگ های سوزنی شکل از مزرعه برداشت می شوند و سپس بریده، خرد و اکسید شده و در آفتاب خشک می شوند و بدین ترتیب رنگ متمایز قهوه ای مایل به قرمز (از این رو به نام چای بوته ای قرمز معروف است) و طعم مالت به خود می گیرند. رویبوس سبز هم فرآیندی شبیه چای سبز را طی می کند: برگ ها برای جلوگیری از اکسید شدن حرارت داده می شوند و به همان طعم تازه و سرسبز به دست مشتری می رسند. همانند چای سبز معمولی، خواص چای رویبوس سبز هم بیشتر از نوع دیگر آن می باشد.

طعم چای رویبوس

چای رویبوس به طور طبیعی شیرین است و تلخی ندارد. طعم آن کمی آجیلی و برشته است و رگه هایی از طعم عسل و کارامل را می توان در آن حس کرد. رویبوس قرمز، دم کرده ای غنی است که یک جایگزین عالی بدون کافئین برای چای سیاه به شمار می آید. این چای به خوبی با ادویه های گرم مانند زنجبیل و دارچین یا با مرکبات معطر مانند پوست لیمو و پرتقال جفت می شود. شما به راحتی می توانید انواع مخلوط چای رویبوس را با سایر گیاهان و ادویه ها متناسب با هر سلیقه ای پیدا کنید. اگر دمنوش سبک تر را ترجیح می دهید، رویبوهای سبز طعم لطیف تری خواهند داشت. هر تنوعی از رویبوس را انتخاب کنید، مطمئنا از طعم ملایم و شیرین آن لذت خواهید برد.

خواص چای رویبوس چیست؟

چای رویبوس (Rooibos Tea) را به نام چای قرمز یا چای بوته ی سرخ هم می شناسند. رویبوس را با استفاده از برگ های یک درختچه به نام آسپالاتوس لینیرایز (Aspalathus linearis) درست می کنند که معمولا در سواحل غربیِ آفریقای جنوبی رشد می کند. این چای گیاهی است و ربطی به چای سبز یا چای سیاه ندارد.رویبوس سنتی با تخمیر برگ ها درست می شود، که آن ها را به رنگ قرمز قهوه ای درمی آورد. رویبوس سبز هم وجود دارد که تخمیر نشده است. این نوع رویبوس گران تر بوده و طعم علفی بیشتری نسبت به نسخه ی سنتی آن دارد. نکته ی دیگر رویبوس سبز این است که آنتی اکسیدان های بیشتری نسبت به رویبوس قرمز سنتی دارد.

چای رویبوس معمولا به همان شیوه ی چای سیاه مصرف می شود. بعضی ها دوست دارند، شیر یا شکر به آن اضافه کنند تا طعم بهتری بگیرد. اخیرا در بعضی کشورها انواع یخ چای، اسپرسو، لاته و کاپوچینو هم از این چای تولید و عرضه شده است.برخلاف بعضی ادعاها، چای رویبوس منبع خوب ویتامین ها و مواد معدنی نیست، البته به جز مس و فلوراید. اما سرشار از آنتی اکسیدان های قوی است که فواید فراوانی برای سلامتی دارند.

۱. نسبت به چای سیاه و چای سبز فواید بیشتری دارد

کافئین ماده ی محرک طبیعی است که هم در چای سیاه و هم چای سبز یافت می شود. مصرف متعادل کافئین عموما بی خطر است. حتی ممکن است فوایدی هم در عملکرد ورزشی، تمرکز و حال وهوای آدم داشته باشد.با این حال، مصرف بیش ازاندازه ی کافئین، با تپش قلب، افزایش اضطراب، مشکلات خواب و سردرد ارتباط دارد. بنابراین بعضی ها ترجیح می دهند مصرف کافئین را قطع یا محدود کنند. ازآنجاکه چای رویبوس به طور طبیعی فاقد کافئین است، جایگزین مناسبی برای چای سیاه یا سبز محسوب می شود.

سطح تانن کمتر نسبت به چای سیاه معمولی یا سبز، امتیاز دیگر این چای است. تانن ها ترکیبات طبیعی موجود در چای سبز و سیاه هستند. این مواد شهرت خوبی ندارند، چون مانع جذب مواد مغذی خاصی مانند آهن می شوند.درنهایت اینکه رویبوس قرمز برخلاف چای سیاه و به میزان کمتری نسبت به چای سبز، حاوی اسید اگزالیک نیست. مصرف زیاد اسید اگزالیک ممکن است خطر ابتلا به سنگ کلیه را افزایش دهد، بنابراین چای رویبوس انتخاب خوبی برای کسانی است که مشکلات کلیوی دارند.

۲. سرشار از آنتی اکسیدان هاست

رویبوس به دلیل داشتن مقدار زیادی از آنتی اکسیدان های تقویت کننده ی سلامتی همچون آسپالاتین و کورستین، بین مردم محبوبیت زیادی پیدا کرده است. آنتی اکسیدان می تواند سلول ها را از آسیب رادیکال های آزاد محافظت کند. همچنین در بلندمدت می توانند خطر بیماری هایی همچون بیماری های قلبی و سرطان را هم کاهش دهد.شواهد نشان می دهند که نوشیدن چای رویبوس می تواند سطح آنتی اکسیدان را در بدن افزایش دهد. اما طبق آنچه به ثبت رسیده، هرگونه افزایشی کوتاه مدت بوده و زیاد طول نمی کشد.مطالعه ای بین ۱۵ نفر نشان داد، نوشیدن چای رویبوس قرمز ۲/۹ درصد و چای رویبوس سبز ۶/۶ درصد سطح آنتی اکسیدان خون را افزایش می دهند. این افزایش سطح آنتی اکسیدان پس از مصرف ۱۷ اونس (۵۰۰ میلی لیتر) چای تهیه شده با ۷۵۰ میلی گرم برگ چای رویبوس به مدت پنج ساعت دوام داشت.در مقابل، مطالعه ای بین ۱۲ مرد سالم هم نشان داد که نوشیدن چای رویبوس در مقایسه با چای معمولی تأثیری روی آنتی اکسیدان خون ندارد. احتمالا به این دلیل که آنتی اکسیدان های رویبوس عمر کوتاهی داشته یا آن طور که باید جذب بدن نمی شوند.

۳. برای افرادی که با خطر بیماری قلبی مواجه هستند، مفید است

آنتی اکسیدان های موجود در چای با سلامت قلب در ارتباط هستند. این امر می تواند به شیوه های مختلفی اتفاق بیفتد. اول اینکه نوشیدن چای رویبوس می تواند با مهار آنزیم تبدیل آنژیوتنسین (ACE)، اثر مفیدی بر فشار خون داشته باشد. آنزیم تبدیل آنژیوتنسین فشار خون را به طور غیرمستقیم با منقبض کردن رگ های خونی افزایش می دهد.مطالعه ای بین ۱۷ نفر نشان داد که ۳۰ تا ۶۰ دقیقه پس از نوشیدن چای رویبوس، فعالیت ACE در شرکت کنندگان مهار می شود، اما باعث هیچ گونه تغییری در فشار خون نشد.

شواهد امیدوارکننده ای مبنی بر این وجود دارد که این چای می تواند سطح کلسترول خون را هم بهبود ببخشد. در مطالعه ای، اثرات رویبوس روی ۴۰ مرد و زنِ دارای اضافه وزن و درمعرض خطر ابتلا به بیماری قلبی بررسی شد. محققان دریافتند که نوشیدن روزانه شش فنجان جای رویبوس به مدت شش هفته باعث می شود کلسترول با لیپوپروتئين کم چگالی (LDL) که به عنوان کلسترول «بد» شناخته می شود کاهش پیدا کند. این امر با افزایش کمی در کلسترول با لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL) یا کلسترول خوب نیز همراه بود. با این حال اثرات مشابه در افراد سالم دیده نشد.سطح کلسترول سالم به معنی محافظت بیشتر در برابر بیماری های مختلف قلب، ازجمله حمله ها و سکته های قلبی است.

۴. آنتی اکسیدان های این چای سبب کاهش خطر ابتلا به سرطان می شود

آزمایش هایی نشان دادند که آنتی اکسیدان های کورستین و لوتئولین که در چای رویبوس یافت می شوند، می توانند سلول های سرطانی را ازبین ببرند و از رشد تومور جلوگیری کنند.بااین حال، مقدار کورستین در یک فنجان چای تنها درصد کمی از کل آنتی اکسیدان موجود است. بنابراین معلوم نیست که آیا مقدار کافی از این دو آنتی اکسیدان وجود دارد یا نه، و آیا به اندازه ی کافی جذب بدن شده اند تا اثرات مفید داشته باشند یا نه.برای یافتن شواهد قوی از اثر نوشیدن چای رویبوس روی جلوگیری از رشد سرطان، باید مطالعات بیشتری روی انسان انجام شوند.

۵. ترکیبات موجود در این چای برای افراد با دیابت نوع دو مفید است

چای رویبوس یکی از معدود منابع طبیعی شناخته شده ی آنتی اکسیدانی به نام آسپالاتین است. مطالعه روی حیوانات نشان می دهد که آسپالاتین می تواند اثر ضددیابتی داشته باشد.مطالعه ای در موش های مبتلا به دیابت نوع دو نشان داده که آسپالاتین به تعادل قند خون و کاهش مقاومت به انسولین کمک می کند. این خبر امیدوارکننده ای برای کسانی محسوب می شود که مبتلا به دیابت نوع دو هستند یا آن هایی که خطر ابتلا تهدیدشان می کند. بااین حال برای تأیید این اثر مثبت، باید مطالعات بیشتری روی انسان صورت بگیرد.

فواید چای رویبوس برای سلامتی انسان طیف گسترده ای دارند، اما شواهد کافی برای اثبات خیلی از آن ها وجود ندارد:

• سلامت استخوان: شواهد اندکی از تأثیر مصرف رویبوس بر تقویت سلامت استخوان وجود دارند. علاوه براین، مطالعات چندانی با تمرکز روی چای رویبوس انجام نشده اند.
• تقویت گوارش: خیلی ها مصرف این چای را راهی برای کاهش مشکلات گوارشی می دانند، اما شواهد آن بسیار ضعیف هستند.
• سایر فواید مورد ادعا: علی رغم برخی گزارش های غیرموثق از بهبود، شواهد کافی وجود ندارند که چای رویبوس بتواند به مشکلات خواب، حساسیت ها و سردرد کمکی بکند.البته کمبود شواهد به این معنی نیست که این ها اشتباه هستند. فقط اینکه هنوز مطالعه نشده اند.

عوارض چای رویبوس

در ارتباط با عوارض چای رویبوس گزارش های زیادی وجود ندارد و به دلیل گیاهی بودن این چای ،بیشتر افراد در مصرف آن مشکلی نداشتند. با این وجود در موردی مصرف روزانه چای رویبوس سبب افزایش آنزیم های کبدی شده است که می تواند نشان دهنده ایجاد مشکل در کبد برخی افراد باشد. همچنین ترکیباتی در این چای وجود دارند که فعالیت آن ها همچون استروژن بوده و در نتیجه در بدن خانم ها سبب آزاد سازی این هورمون جنسی زنانه می شوند؛ به همین دلیل افرادی که دچار شرایط خاصی هستند و نباید استروژن اضافی در بدن آن ها وجود داشته باشد، همچون افرادی که به سرطان سینه مبتلا شده اند، بهتر است چای رویبوس را مصرف نکنند تا در صورت وجود هر گونه عوارضی، به آن دچار نشوند.

میزان مصرف و آماده سازی چای رویبوس در روز و در هفته چقدر است؟

برای تهیه چای رویبوس یک قاشق غذاخوری از این چای را در قوری بریزید و آب در حال جوش را به آن اضافه کنید و اجازه دهید تا دم بکشد. هرچه مدت زمان دم کشیدن چای بیشتر باشد، طعم آن قوی تر و بهتر خواهد شد. مطالعات نشان می دهد که اگر اجازه دهید چای به مدت 10 دقیقه یا بیشتر دم بکشد، دم کرده آن آنتی اکسیدان مطلوب و بیشتری را ایجاد می کند. شما می توانید از این چای روزی یک تا دو فنجان بنوشید. مصرف این چای سه تا چهار بار در هفته توصیه می شود.

خواص چای سفید چیست؟