قانون کپی رایت چیست؟
کپی رایت Copyright، حق قانونی انحصاری برای تکثیر، نشر و فروش محتوا و شکل یک اثر ادبی یا هنری است و یعنی داده هایی که ارائه می شود، توسط کپی رایت محافظت نخواهند شد، اما مجموعه داده ها و نحوه ارائه آنها تحت حفاظت قانونی قرار می گیرند. این موضوع را برای مقالات می توان به این شکل معنی کرد که:
اول اینکه اگر مقاله شما حاوی توضیحات، تصاویر یا سایر مطالبی است که قبلاً در جایی دیگر منتشر شده اند، شما باید اجازه یا مجوز چاپ مجدد آنها را کسب کنید مگر آنکه دارای حق کپی رایت باشید و دوم، معمولاً شما باید حق نشر و تکثیر مقاله خود را به ژورنال منتقل کنید. به همین دلیل محقیقن و پژوهشگرانی که مقاله خود را به نشریات ISI و داخلی ارسال می کنند باید قبل از سابمیت به قوانین کپی رایت آگاه بوده و آن را رعایت نمایند. البته بیشتر مجلات ای اس ای و علمی پژوهشی تحت حمایت کپی رایت قرار دارند، مالکیت حقوقی مقالات منشر شده به دارنده حق نشر تعلق می گیرد.
زمانی که شما مقاله تحقیقی را برای کارفرمایی تهیه نکرده باشید و یا به ازای انجام کار پژوهش برای دیگران، مزدی دریافت نکرده باشید، دارنده حق نشر و تکثیر مقاله نوشته شده خود در طول عمر خود به مدت 50 سال شناخته می شوید. اما در صورتی که کار پژوهشی با همکاری و تشریک مساعی چندین محقق صورت گرفته باشد، هر شخص، مالک مشترک کپی رایت با حقوق برابر خواهد بود.
کپی رایت Copyright و نشر الکترونیکی در ژورنال ها و مجلات ISI و علمی و پژوهشی
ژورنال ها و کتب به طور معمول به منزله موجودیت ها یا شخصیت های حقوقی تعریف می شوند. اما زمانی که همین اطلاعات وارد محیط دیجیتال می شوند، تبدیل به سند مرکبی می شوند که نه تنها شامل متن می باشند بلکه شامل کد یا دستور العمل های برنامه سازی و اطلاعات دسترسی به پایگاه ی داده نیز هستند که معمولا توسط شخصی (یا غالبا چندین نفر) غیر از نویسنده مقاله، بوجود امده است. تمامی موارد قانون کپی رایت و تمام قوانین و مقررات مربوط به کپی رایت برای نشر الکترونیکی شامل مطالب و محتوای پست شده در اینترنت نیز اعمال می شوند.
تا زمانی که مولف یا دارنده کپی رایت اثر پست شده در اینترنت، صریحا قید نکرده باشد که این مطلب یا مورد در حوزه استفاده ی عمومی قرار دارد، آن اثر تحت حمایت قانون کپی رایت قرار داشته و امکان باز تولید آن بدون اجازه وجود ندارد. همچنین لزومی ندارد که شما تذکر و اخطار کپی رایت را برای محافظت از مطالب اینترنتی خود به منزله هشدار برای افرادی که ممکن است بخواهند بدون اجازه از مطالب شما استفاده کنند، پست کنید. یعنی برای اعلام هشدار تنها باید واژه «کپی رایت». تاریخ انتشار و نام مولف یا دارنده حق نشر و تکثیر را نزدیک عنوان اثر مربوط قید کنید.
عصر الکترونیک باعث توجه و علاقه به روش های آلتروناتیو برای انتقال کپی رایت به خصوص کاربرد مجوزهایی نظیر آنچه که توسط (Creative Commons.org) Creative Commons توسعه یافته و ارائه می شوند، شده است که اجازه حقوق محدود برای آثار پدید آمده را می دهند. بعضی زورنال های با دسترسی آزاد نیز از این رویکرد استفاده می کنند؛ طبق این رویکرد مولفین حق نشر را برای خود محفوظ نگه می دارند اما اجازه باز تولید و تکثیر آثار خود را تحت شرایط معینی مانند انتساب اثر به مولفین، می دهد. اگر شما با استفاده از چنین مجوز هایی اقدام به انتشار مطالب در یک ژورنال کنید، از شما خواسته می شود که به جای تکمیل فرم انتقال کپی رایت، چنین موافقت نامه ای را امضا نمایید.
با توجه به توسعه روز افزون نشر الکترونیکی، احتمالا تحولات دیگری در ارتباط با کپی رایت و مجوز، رخ خواهند داد. شما چه بخواهید مطالب منتشر شده در جای دیگر را در اثر خود بیاورید و چه بخواهید اثر خود را منتشر کنید، باید با ناشران ارتباط برقرار کنید تا از آخرین تحولات و مقررات مربوط به آن، مطلع شوید.
چه زمانی کپی رایت یک اثر به پایان میرسد؟
گاهی اوقات در یک ثبت کپی رایت به چند تاریخ برمی خوریم برای مثال: "© Copyright ۱۹۹۸, ۱۹۹۹ John Smith." از آنجایی که یک خالق اثر در طول زمان کار خود را تصحیح، تکمیل یا دوباره نویسی میکند، تمام تاریخهای ثبت شده زمان خلق اثر را در دوره های مختلف مشخص میکنند و نشان دهنده زمان پایان گرفتن کپی رایت نیستند.
تاریخ انقضای کپی رایت، بر اساس پیمان برن، حداقل شامل طول حیات خالق آن و ۵۰ سال پس از مرگ او است. این مقدار زمان شامل تمام کشورهای عضو در پیمان برن میشود و هر کشور میتواند زمان بیشتری برای قابل اجرا بودن کپی رایت قائل شود اما این زمان نمیتواند از مقدار تعیین شده در پیمان کمتر باشد. گاهی اوقات در طی یک وصیت رسمی حقوق یک اثر به بازماندگان صاحب آن تعلق میگیرد که البته باید به تایید رسمی رسیده باشد.
مقدمه در مقاله چیست؟
