تری هگزی فنیدیل (Trihexyphenidyl) در درمان بیماری پارکینسون و کاهش عوارض خارج هرمی ناشی از داروها ( به جز دیسکنزی دیررس ) تجویز می شود.
تری هگزی فنیدیل از داروهای ضد موسکارین محسوب می گردد. این دارو برای افرادی که دچار اختلال حرکتی ناخواسته که از عوارض داروهای خاصی نظیر داروهای ضد روان پریشی است، تجویز می گردد. این نوع اختلالات حرکتی را گاهی اثرات برون هرمی (Extrapyramidal) می نامند و که شامل حرکات غیر ارادی صورت و بدن، رعشه و بی قراری است.
تری هگزی فنیدیل برای درمان گرفتگی عضلانی در بیماران مبتلا به پارکینسون نیز تجویز می گردد، اگرچه در این مورد سایر داروها ترجیح داده می شود.
عوارض جانبی تری هگزی فنیدیل
- اعصاب مرکزی: عصبانیت، سرگیجه، سردرد، بی قراری، توهمات، بی خوابی، اغتشاش شعور و هیجان (در سالمندان)، ضعف، خواب آلودگی.
- قلبی ـ عروقی: تاکیکاردی، طپش قلب ، کمی فشار خون در حالت ایستاده.
- بینی، حلق، چشم و گوش: تاری دید، میدریاز، افزایش فشار داخل چشم.
- دستگاه گوارش: یبوست، خشکی دهان، تهوع، استفراغ.
- ادراری ـ تناسلی: احتباس ادرار یا تأخیر در دفع ادرار ، ناتوانی جنسی.
مسمومیت با تری هگزی فنیدیل و درمان آن
تظاهرات بالینی: تحریک مرکزی و به دنبال آن افسردگی، همراه با نشانه های سایکوتیک، عدم درک زمان، مکان و ارتباطهای فردی، آشفتگی و توهم و بی قراری. اثرات محیطی ممکن است شامل مردمکهای گشاد و غیرفعال، تاری دید، پوست گرم خشک و برافروخته، خشکی مخاطها، اشکال در بلع، کاهش یا عدم وجود صداهای روده ای، احتباس ادرار، هیپرترمی، سردرد، تاکیکاردی، زیادی فشار خون و افزایش تنفس باشد.
درمان: در صورت لزوم، عمدتاً شامل اقدامات علامتی و حمایتی است. راه تنفسی باید باز نگه داشته شود. در صورت هوشیار بودن بیمار، باید وی را وادار به استفراغ کرد (یا معده او را شستشو داد) و به دنبال آن مصرف مسهل نمکی و ذغال فعال از جذب بیشتر دارو جلوگیری می کند. در موارد شدید ، فیزوستیگمین ممکن است برای تخفیف اثرات ضد موسکارینی تری هگزی فنیدیل به کار رود.
برای درمان شوک، برحسب نیاز، می توان از مایعات استفاده کرد. دیازپام برای کنترل نشانه های سایکوتیک، و پیلوکارپین (به داخل چشمها چکانده می شود) برای رفع میدریاز استفاده می شود. در صورت بروز احتباس ادرار، گذاشتن سوند ممکن است ضروری باشد.
موارد مصرف تری هگزی فنیدیل
پارکینسون , واکنش های خارج هرمی متاثر از داروها

ملاحظات اختصاصی تری هگزی فنیدیل
علاوه بر ملاحظات مربوط به تمامی ضد کولینرژیک ها، رعایت موارد زیر نیز توصیه می شود:
1ـ بیمار از نظر بروز تأخیر در دفع ادرار پیگیری گردد.
2ـ ارزیابی گونیوسکوپیک (gonioscopic ) و اندازه گیری دقیق فشار داخل چشم، بخصوص در بیماران بزرگتر از 40 سال پیگیری شود.
3ـ بیماران ممکن است نسبت به این دارو تحمل نشان دهند و به مقادیر بیشتر دارو نیاز داشته باشند.
4ـ به علت خطر عدم خروج حرارت از بدن، در هوای گرم دارو را با احتیاط مصرف کنید.
نکات قابل توصیه به بیمار در حین مصرف تری هگزی فنیدیل
1ـ تا مشخص شدن عوارض CNS دارو ، از فعالیتهایی که نیاز به هوشیاری کامل دارند بپرهیزید.
2ـ علائم عدم خروج یا احتباس ادرار گزارش داده شود.
3ـ در صورت بروز ناراحتی گوارشی، دارو با غذا مصرف شود.
4- مصرف در سالمندان: این دارو در بیماران سالخورده، با احتیاط تجویز شود. در این بیماران مقادیر کمتر تجویز می شود.
نکات قابل توصیه
اگر چه تری هگزی فنیدیل برای بیماران مبتلا به اختلالات قلبی، کبدی، کلیوی یا پرفشاری خون منع مصرف ندارد، چنین افرادی باید تحت نظارت دقیق قرار گیرند.
نحوه نگهداری داروی تری هگزی فنیدیل
- تمامی داروها را دور از دسترس کودکان نگه دارید.
- دارو را در جای خنک، خشک و دور از گرما و تابش نور مستقیم نگه دارید.
دارو های هم گروه تری هگزی فنیدیل
- بنزتروپین
- بی پریدین
- پروسیکلیدین
عوارض و موارد مصرف قرص تولمتین










































